Drukuj sylabusSystemy rzeczne w antropocenie
Informacje ogólne
| Kod przedmiotu: | WG.IG-3016-D |
| Kod Erasmus / ISCED: |
(brak danych)
/
(0532) Nauki o ziemi
|
| Nazwa przedmiotu: | Systemy rzeczne w antropocenie |
| Jednostka: | Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej |
| Grupy: | |
| Punkty ECTS i inne: |
6.00
|
| Język prowadzenia: | polski |
Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2023/2024" (w trakcie)
| Okres: | 2023-10-01 - 2024-06-16 |
 
PN WT ŚR CZ PT |
| Typ zajęć: |
Ćwiczenia terenowe, 20 godzin
Konwersatorium, 40 godzin
Kształcenie na odległość, 12 godzin
|
|
| Koordynatorzy: | Elżbieta Gorczyca | |
| Prowadzący grup: | Elżbieta Gorczyca, Kazimierz Krzemień, Agnieszka Rajwa-Kuligiewicz, Mateusz Sobucki, Mirosław Żelazny | |
| Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
| Zaliczenie: | Przedmiot - Egzamin | |
| Ocena wliczana do średniej: | tak |
|
| Cele kształcenia: | C1 • Zapoznanie studentów z stanem systemów rzecznych w antropocenie. C2 • Przekazanie wiedzy z zakresu antropopresji w systemach rzecznych – regulacje, budowle hydrotechniczne, zaburzenie retencji, zanik bioróżnorodności w dolinach rzecznych. C3 • Zapoznanie studentów ze współczesnymi tendencjami rozwojowym systemów rzecznych, w tym procesami renaturyzacji koryt. C4 • Uświadomienie studentom roli ekstremalnych wezbrań w rozwoju górskich koryt rzecznych. C5 • Zapoznanie studentów z działalnością bobrów w górskich korytach rzecznych. |
|
| Efekty kształcenia: | • Student zna zagrożenia związane z antropocenem w kontekście funkcjonowania systemów rzecznych • Student zna różne typy koryt rzecznych oraz uwarunkowania ich wykształcenia • Student potrafi wskazać skutki rzeźbotwórczej działalności rzek • Student zna i rozumie role zdarzeń ekstremalnych w kształtowaniu koryt rzecznych • Student rozumie problem degradacji koryt rzecznych pod wpływem antropopresji (regulacji hydrotechnicznych, poboru żwiru itp.) • Student zna zagadnienia dotyczące szeroko pojętej renaturyzacji koryt • Student rozumie zależności miedzy strukturą i funkcjonowaniem koryta rzecznego a użytkowaniem i zagospodarowaniem (stopniem urbanizacji) zlewni • Student właściwie posługuje się terminologią z zakresu geomorfologii fluwialnej w języku polskim i angielskim • Student potrafi zastosować wiedzę z zakresu geomorfologii do analizy i interpretacji niekorzystnych skutków antropopresji w korytach rzecznych • Student rozumie relacje pomiędzy warunkami, czynnikami, procesami morfogenetycznymi w korytach rzecznych • Student potrafi korzystać ze źródeł informacji dotyczących funkcjonowania górskich koryt rzecznych • Student ma świadomość znaczenia prawidłowego utrzymania koryt rzecznych dla właściwego funkcjonowania środowiska przyrodniczego i gospodarki w obszarach górskich • Student ma świadomość samodoskonalenia i pogłębiania wiedzy • Student docenia wartość środowiska przyrodniczego dolin rzecznych; ma świadomość odpowiedzialności za ich ochronę • Student jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych oraz za powierzony sprzęt w warunkach terenowych |
|
| Wymagania wstępne: | obowiązkowa obecność na zajęciach |
|
| Forma i warunki zaliczenia: | konwersatorium - egzamin pisemny / ustny aktywny udział w zajęciach ćwiczenia terenowe zaliczenie na ocenę, prezentacja aktywny udział w zajęciach terenowych, prezentacja e-learning zaliczenie udział w dyskusji, przygotowanie do zajęć terenowych |
|
| Metody dydaktyczne - słownik: | Metody podające - prezentacja multimedialna |
|
| Metody dydaktyczne: | Metody nauczania: analiza przypadków, wykład z prezentacją multimedialną, ćwiczenia przedmiotowe, wykład konwersatoryjny, Metoda sytuacyjna, metoda projektów |
|
| Bilans punktów ECTS: | Bilans punktów ECTS – 6 - kurs roczny Liczba godzin pracy studenta: 150 godzin Godziny kontaktowe studenta z prowadzącym: 75 godzin konwersatorium - 40 godzin e-learning – 12 godzin zajęcia terenowe - 20 godzin egzamin – 3 godziny Praca własna studenta: 75 godzin przeprowadzenie badań literaturowych – 25 godzin przygotowanie do ćwiczeń terenowych – 15 godzin przygotowanie referatu – 15 godzin przygotowanie do egzaminu – 20 godzin |
|
| Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk: | nie dotyczy |
|
| Sylabus przedmiotu dla studentów rozpoczynających studia od roku akademickiego 19/20 lub później: | Geografia, studia stacjonarne drugiego stopnia, rok 2 |
|
| Skrócony opis: |
- |
|
| Pełny opis: |
Konwersatorium: Tematy: • Wprowadzenie do geomorfologii fluwialnej, najważniejsze terminy i koncepcje rozwoju i funkcjonowania systemów korytowych. Rozwój systemów rzecznych w antropocenie • Typologie koryt rzecznych, ze szczególnym uwzględnieniem górskich koryt żwirodennych. • Rzeźbotwórcza rola rzek – erozja, transport, akumulacja. • Struktura koryt rzek górskich. • Zależności między systemem stokowym a fluwialnym. • Rola zdarzeń ekstremalnych w kształtowaniu koryt rzecznych – wielkość wezbrań a rozwój koryt rzecznych. • Rola neotektoniki w ewolucji koryt rzecznych w obszarach górskich. • Skutki antropopresji w górskich systemach korytowych: - regulacje hydrotechniczne, - skutki poboru żwiru z koryt i dna doliny, - uszczelnienie zlewni, - zmiany użytkowania w zlewni, - zbiorniki zaporowe. • Renaturyzacja koryt zdegradowanych w wyniku antropopresji. • Rozwój systemów korytowych w ostatnich 200 latach – prognozy rozwoju koryt uregulowanych. • Biogeomorfologia systemów fluwialnych: - roślinność nadrzeczna, - zwierzęta (rola bobrów). • Zaburzenia ciągłości systemów fluwialnych. E-learning Tematy (przygotowanie przed częścią terenową) • Rozwój karpackich systemów rzecznych w antropocenie. • Koryta rzek karpackich na tle różnych typologii koryt rzecznych. • Struktura karpackich koryt rzecznych – przekształcenia antropogeniczne • Częstość wezbrań w Karpatach i ich rola w kształtowaniu koryt rzecznych – wielkość wezbrań a rozwój koryt rzecznych. • Skutki antropopresji w karpackich systemach korytowych: - regulacje hydrotechniczne, - pobór żwirów, • Renaturyzacja koryt zdegradowanych w wyniku antropopresji, samoistna renaturyzacja. • Biogeomorfologia karpackich systemów fluwialnych: - roślinność nadrzeczna oraz rola rumoszu drzewnego, - bobry. Ćwiczenia terenowe: Realizacja tematów w takcie zajęć terenowych na przykładzie wybranych koryt rzek karpackich (Raba, Skawa, Czarny Dunajec, Dunajec, Białka, Łososina) |
|
| Literatura: |
• Krzemień K., (red.), 2012, Struktura koryt rzek i potoków (studium metodyczne), IGiGP UJ, Kraków. • Gorczyca E., 2016, Rozwój górskich żwirodennych koryt rzecznych w warunkach antropopresji, IGiGP UJ, Kraków. • Rinaldi, M., Gurnell, A. M., Del Tánago, M. G., Bussettini, M., Hendriks, D., 2016, Classification of river morphology and hydrology to support management and restoration. Aquatic sciences, 78 (1), 17-33. |
|
Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2024/2025" (jeszcze nie rozpoczęty)
| Okres: | 2024-10-01 - 2025-06-15 |
PN WT ŚR CZ PT |
| Typ zajęć: |
Ćwiczenia terenowe, 20 godzin
Konwersatorium, 40 godzin
Kształcenie na odległość, 12 godzin
|
|
| Koordynatorzy: | Elżbieta Gorczyca | |
| Prowadzący grup: | Elżbieta Gorczyca, Kazimierz Krzemień, Agnieszka Rajwa-Kuligiewicz, Mateusz Sobucki, Mirosław Żelazny | |
| Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
| Zaliczenie: | Przedmiot - Egzamin | |
| Ocena wliczana do średniej: | tak |
|
| Cele kształcenia: | C1 • Zapoznanie studentów z stanem systemów rzecznych w antropocenie. C2 • Przekazanie wiedzy z zakresu antropopresji w systemach rzecznych – regulacje, budowle hydrotechniczne, zaburzenie retencji, zanik bioróżnorodności w dolinach rzecznych. C3 • Zapoznanie studentów ze współczesnymi tendencjami rozwojowym systemów rzecznych, w tym procesami renaturyzacji koryt. C4 • Uświadomienie studentom roli ekstremalnych wezbrań w rozwoju górskich koryt rzecznych. C5 • Zapoznanie studentów z działalnością bobrów w górskich korytach rzecznych. |
|
| Efekty kształcenia: | • Student zna zagrożenia związane z antropocenem w kontekście funkcjonowania systemów rzecznych • Student zna różne typy koryt rzecznych oraz uwarunkowania ich wykształcenia • Student potrafi wskazać skutki rzeźbotwórczej działalności rzek • Student zna i rozumie role zdarzeń ekstremalnych w kształtowaniu koryt rzecznych • Student rozumie problem degradacji koryt rzecznych pod wpływem antropopresji (regulacji hydrotechnicznych, poboru żwiru itp.) • Student zna zagadnienia dotyczące szeroko pojętej renaturyzacji koryt • Student rozumie zależności miedzy strukturą i funkcjonowaniem koryta rzecznego a użytkowaniem i zagospodarowaniem (stopniem urbanizacji) zlewni • Student właściwie posługuje się terminologią z zakresu geomorfologii fluwialnej w języku polskim i angielskim • Student potrafi zastosować wiedzę z zakresu geomorfologii do analizy i interpretacji niekorzystnych skutków antropopresji w korytach rzecznych • Student rozumie relacje pomiędzy warunkami, czynnikami, procesami morfogenetycznymi w korytach rzecznych • Student potrafi korzystać ze źródeł informacji dotyczących funkcjonowania górskich koryt rzecznych • Student ma świadomość znaczenia prawidłowego utrzymania koryt rzecznych dla właściwego funkcjonowania środowiska przyrodniczego i gospodarki w obszarach górskich • Student ma świadomość samodoskonalenia i pogłębiania wiedzy • Student docenia wartość środowiska przyrodniczego dolin rzecznych; ma świadomość odpowiedzialności za ich ochronę • Student jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych oraz za powierzony sprzęt w warunkach terenowych |
|
| Wymagania wstępne: | obowiązkowa obecność na zajęciach |
|
| Forma i warunki zaliczenia: | konwersatorium - egzamin pisemny / ustny aktywny udział w zajęciach ćwiczenia terenowe zaliczenie na ocenę, prezentacja aktywny udział w zajęciach terenowych, prezentacja e-learning zaliczenie udział w dyskusji, przygotowanie do zajęć terenowych |
|
| Metody dydaktyczne - słownik: | Metody podające - prezentacja multimedialna |
|
| Metody dydaktyczne: | Metody nauczania: analiza przypadków, wykład z prezentacją multimedialną, ćwiczenia przedmiotowe, wykład konwersatoryjny, Metoda sytuacyjna, metoda projektów |
|
| Bilans punktów ECTS: | Bilans punktów ECTS – 6 - kurs roczny Liczba godzin pracy studenta: 150 godzin Godziny kontaktowe studenta z prowadzącym: 75 godzin konwersatorium - 40 godzin e-learning – 12 godzin zajęcia terenowe - 20 godzin egzamin – 3 godziny Praca własna studenta: 75 godzin przeprowadzenie badań literaturowych – 25 godzin przygotowanie do ćwiczeń terenowych – 15 godzin przygotowanie referatu – 15 godzin przygotowanie do egzaminu – 20 godzin |
|
| Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk: | nie dotyczy |
|
| Sylabus przedmiotu dla studentów rozpoczynających studia od roku akademickiego 19/20 lub później: | Geografia, studia stacjonarne drugiego stopnia, rok 2 |
|
| Skrócony opis: |
- |
|
| Pełny opis: |
Konwersatorium: Tematy: • Wprowadzenie do geomorfologii fluwialnej, najważniejsze terminy i koncepcje rozwoju i funkcjonowania systemów korytowych. Rozwój systemów rzecznych w antropocenie • Typologie koryt rzecznych, ze szczególnym uwzględnieniem górskich koryt żwirodennych. • Rzeźbotwórcza rola rzek – erozja, transport, akumulacja. • Struktura koryt rzek górskich. • Zależności między systemem stokowym a fluwialnym. • Rola zdarzeń ekstremalnych w kształtowaniu koryt rzecznych – wielkość wezbrań a rozwój koryt rzecznych. • Rola neotektoniki w ewolucji koryt rzecznych w obszarach górskich. • Skutki antropopresji w górskich systemach korytowych: - regulacje hydrotechniczne, - skutki poboru żwiru z koryt i dna doliny, - uszczelnienie zlewni, - zmiany użytkowania w zlewni, - zbiorniki zaporowe. • Renaturyzacja koryt zdegradowanych w wyniku antropopresji. • Rozwój systemów korytowych w ostatnich 200 latach – prognozy rozwoju koryt uregulowanych. • Biogeomorfologia systemów fluwialnych: - roślinność nadrzeczna, - zwierzęta (rola bobrów). • Zaburzenia ciągłości systemów fluwialnych. E-learning Tematy (przygotowanie przed częścią terenową) • Rozwój karpackich systemów rzecznych w antropocenie. • Koryta rzek karpackich na tle różnych typologii koryt rzecznych. • Struktura karpackich koryt rzecznych – przekształcenia antropogeniczne • Częstość wezbrań w Karpatach i ich rola w kształtowaniu koryt rzecznych – wielkość wezbrań a rozwój koryt rzecznych. • Skutki antropopresji w karpackich systemach korytowych: - regulacje hydrotechniczne, - pobór żwirów, • Renaturyzacja koryt zdegradowanych w wyniku antropopresji, samoistna renaturyzacja. • Biogeomorfologia karpackich systemów fluwialnych: - roślinność nadrzeczna oraz rola rumoszu drzewnego, - bobry. Ćwiczenia terenowe: Realizacja tematów w takcie zajęć terenowych na przykładzie wybranych koryt rzek karpackich (Raba, Skawa, Czarny Dunajec, Dunajec, Białka, Łososina) |
|
| Literatura: |
• Krzemień K., (red.), 2012, Struktura koryt rzek i potoków (studium metodyczne), IGiGP UJ, Kraków. • Gorczyca E., 2016, Rozwój górskich żwirodennych koryt rzecznych w warunkach antropopresji, IGiGP UJ, Kraków. • Rinaldi, M., Gurnell, A. M., Del Tánago, M. G., Bussettini, M., Hendriks, D., 2016, Classification of river morphology and hydrology to support management and restoration. Aquatic sciences, 78 (1), 17-33. |
|
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Jagielloński w Krakowie.
