Antropocen - epoka człowieka
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WG.IG-3017-D |
Kod Erasmus / ISCED: |
(brak danych)
/
(0532) Nauki o ziemi
|
Nazwa przedmiotu: | Antropocen - epoka człowieka |
Jednostka: | Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
6.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2023/2024" (w trakcie)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-06-16 |
Przejdź do planu
PN WYK
KON
WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia terenowe, 35 godzin
Konwersatorium, 25 godzin
Wykład, 10 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Elżbieta Gorczyca | |
Prowadzący grup: | (brak danych) | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Przedmiot - Egzamin | |
Cele kształcenia: | • Zapoznanie studentów z pojęciem antropocen oraz kryteriami wydzielania tej nowej epoki. • Przekazanie wiedzy dotyczącej przejawów, wskaźników antropocenu (urbanizacja świata, wyczerpywanie przez człowieka paliw kopalnych gromadzonych w naturze przez setki milionów lat oraz zanieczyszczenie środowiska i emisja gazów cieplarnianych). • Uświadomienie studentom wagi i rozmiarów antropopresji w skali globalnej i lokalnej. • Zapoznanie studentów ze współczesnymi problemami wynikającymi z degradacji środowiska przyrodniczego, m.in. takimi jak: zaburzenie retencji i deficyt wody, zanieczyszczenie wód, osuszanie terenów podmokłych czy wycinanie lasów na rzecz monokultur. • Przekazanie wiedzy dotyczącej przyczyn i skutków współczesnych zmian klimatu w ujęciu globalnym i lokalnym. • Zapoznanie studentów z tematyką zjawisk i procesów pochodzenia antropogenicznego, takich jak: nadmierny przyrost technosfery, destrukcyjna rola turystyki, nadmierny konsumpcjonizm czy niezrównoważony rozwój gospodarki. • Zapoznanie studentów z tematyką gospodarki cyrkularnej – Ekomiasto • Przekazanie wiedzy dotyczącej migracji środowiskowych, ich przyczyn i skutków. |
|
Efekty kształcenia: | Student zna i rozumie pojęcia antropocen i antropopresja. Student zna i rozumie zagrożenia wynikające z antropopresji w kontekście funkcjonowania środowiska przyrodniczego. Student zna i rozumie - zjawiska i procesy pochodzenia antropogenicznego, takie jak: nadmierny przyrost technosfery, emisja gazów cieplarnianych, eutrofizacja wód, przekształcanie powierzchni naturalnych („betonoza”), presja na zasoby wodne, tempo krążenia wody, (destrukcyjna) rola turystyki, migracje, nadmierny konsumpcjonizm czy niezrównoważony rozwój gospodarki. Student rozumie przyczyny i skutki zmian klimatu w ujęciu globalnym i lokalnym. Student zna i rozumie działania na celu przeciwdziałania (negatywnym) skutkom „ery człowieka”, takie jak: zrównoważona gospodarka, miasta cyrkularne, rewitalizacja obszarów miejskich i wiejskich, stres wodny. Student właściwie posługuje się terminologią z zakresu wskaźników antropocenu i szeroko rozumianej antropopresji w języku polskim i angielskim, Student potrafi dokonywać obserwacji otaczającego go środowiska przyrodniczego i dostrzega błędy w zagospodarowaniu terenu Student potrafi zastosować właściwe metody pozyskiwania danych do opracowania tematów badawczych z zakresu oddziaływania i skutków antropopresji na środowisko przyrodnicze, Student potrafi zastosować wiedzę do analizy, interpretacji danych dotyczących niekorzystnych zjawisk i procesów pochodzenia antropogenicznego, Student zna i rozumie zależności zachodzące pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a życiem i działalnością człowieka w dobie antropocenu Student ma świadomość antropopresji w skali globalnej i jej wpływu na funkcjonowanie środowiska przyrodniczego, Student ma świadomość samodoskonalenia i pogłębiania wiedzy,1 Student docenia wartość badań naukowych we współczesnym świecie; wykazuje krytycyzm w przyjmowaniu informacji pochodzących z różnych źródeł, Student jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych oraz za powierzony sprzęt w warunkach terenowych, |
|
Wymagania wstępne: | obowiązkowa obecność na zajęciach |
|
Forma i warunki zaliczenia: | wykład - zaliczenie konwersatorium - egzamin; wykonanie projektu i jego prezentacja |
|
Metody dydaktyczne - słownik: | E-learning |
|
Metody dydaktyczne: | wykład - zaliczenie udział; wykład z prezentacją multimedialną, wykład konwersatoryjny konwersatorium - zaliczenie na ocenę, esej, aktywny udział w dyskusji, przygotowanie materiałów do dyskusji, przygotowanie krótkich wypowiedzi, rozwiazywanie problemów i zadań w trakcie zajęć, egzamin w postaci eseju; analiza tekstów, dyskusja, wykład z prezentacją multimedialną, wykład konwersatoryjny, burza mózgów, Metoda sytuacyjna ćwiczenia terenowe - projekt, prezentacja wykonanie projektu i jego prezentacja; ćwiczenia przedmiotowe, udział w badaniach, metody e-learningowe, rozwiązywanie zadań, burza mózgów, Metoda sytuacyjna, metoda projektów |
|
Bilans punktów ECTS: | Bilans punktów ECTS – 6 Liczba godzin pracy studenta: 150 godzin Godziny kontaktowe studenta z prowadzącym: 75 godzin Wykłady (e-learning) – 10 godzin Konwersatorium – 25 godzin Ćwiczenia terenowe (projektowe) – 35 godzin egzamin pisemny (esej) i prezentacja projektów – 5 godzin Praca własna studenta: 75 godzin przeprowadzenie badań literaturowych – 25 godzin przygotowanie do części projektowej i konwersatoryjnej – 20 godzin przygotowanie prezentacji projektu – 10 godzin przygotowanie do egzaminu – 20 godzin |
|
Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk: | nie dotyczy |
|
Sylabus przedmiotu dla studentów rozpoczynających studia od roku akademickiego 19/20 lub później: | Geografia i gospodarka przestrzenna, studia stacjonarne pierwszego stopnia, rok 3 |
|
Skrócony opis: |
- |
|
Pełny opis: |
Tematyka wykładów i konwersatoriów: 1. Antropocen – nowy epoka w tabeli stratygraficznej czy ostrzeżenie dla ludzkości? Antropocen – kryteria wydzielania nowej epoki, czy termin „epoka człowieka” brzmi dumnie? 2. Współczesne zmiany klimatu w ujęciu globalnym: przyczyny, skutki, scenariusze na przyszłość, polityka klimatyczna, Raporty IPCC. 1. Zmiany klimatu w ujęciu regionalnym i lokalnym - Skutki zmian klimatu dla Polski. Klimat miejski i pozamiejski. Wpływ zmian klimatu na zdrowie ludzi. 3. Technosfera – czy człowiek „konsumuje” geo- i biosferę? 1. Safe operating space for humanity – Technosfera; Czy bezpieczna przestrzeń działania dla ludzkości może się skończyć? 4. Woda i człowiek – kurcząca się przestrzeń życiowa: ekstremalne zjawiska hydrologiczne; zanieczyszczenie wód – wody rzeczne, przepływ nienaruszalny, oceany jako odbiorniki zanieczyszczeń. Współczesne zmiany zasobów wodnych w różnych skalach czasowo-przestrzennych. Konsumpcja – ile powinien kosztować bawełniany T-shirt? czyli kto ponosi koszty nadmiernej konsumpcji 10% bogatej części ludzkości? Ślad ekologiczny konsumpcji. Degradacja środowiska przyrodniczego w krajach rozwijających się, problematyczne uprawy, np. bawełny czy palmy olejowej. CO2 – czy torfowiska są groźne?; jaki jest ślad węglowy każdego z nas i czy można go zredukować? – główne źródła „antropogenicznego” CO2 – m.in paliwa kopalne, produkcja cementu, użytkowanie, hodowla, konsumpcja, osuszanie obszarów podmokłych. 5. Migracje a środowisko – czy przyczyny migracji z ekonomicznych i politycznych zmienią się na przyczyny ekologiczne? 6. Gospodarka – dążenie do ciągłego rozwoju gospodarczego za wszelką cenę vs postwzrost – redefinicja rozwoju; korzystanie z tego co nam daje natura. Miasta cyrkularne (Circular City) – gospodarka obiegu zamkniętego, miasta błękitno-zielone. 7. Turystyka – „Barbarzyńca” na wakacjach – destrukcja krajobrazu i środowiska, porzucanie wyeksploatowanych miejsc atrakcyjnych turystycznie. Ekologia a religia. Projekty (przykładowe tematy): 1. Zagospodarowanie terenów miejskich i wiejskich – w zagospodarowaniu w kontekście retencji, warunków termiczno-wilgotnościowych, aerosanitarnych, krajobrazu, czynników stresogennych i innych. 2. Zarządzanie wodą – menager zlewni – zarządzanie zasobami wodnymi z punktu widzenia różnych użytkowników zlewni, np. rolników, przedsiębiorców, ekologów, samorządowców, zarządzających zlewnią. 3. Analiza przestrzenna zmian użytkowania ziemi w aspekcie rozwoju zrównoważonego i bezpieczeństwa żywnościowego. Wiele obszarów na całym świecie doświadcza ogromnego wzrostu przemysłu turystycznego i dużego wzrostu liczby ludności, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów miejskich. Wzrost ten może powodować zmiany w relacjach między człowiekiem a ziemią nadającą się pod rolnictwo. |
|
Literatura: |
• Elhacham, E., Ben-Uri, L., Grozovski, J., Bar-On, Y. M., Milo, R. 2020, Global human-made mass exceeds all living biomass. Nature, 1-3. • Vitousek, P. M. et al.: 1997, ‘Human Domination of Earth’s Ecosystems’, Science 277, 494–499. • Budziszewska M., Kardaś A., Bohdanowicz Z., (red.), 2021, Klimatyczne ABC • Singh V.P, Mishra A.K, Chowdhary H., Khedun C.P., 2014, Climate Change and Its Impact on Water Resources, Handbook of Environmental Engineering, Volume 15: Modern Water Resources Engineering. Ed. by: L.K. Wang and C.T. Yang, • 1. Iwaszuk E., Rudik G., Duin L., Mederake L., Davis M., Naumann S., Wagner L., 2019, Błękitno-zielona infrastruktura dla łagodzenia zmian klimatu w miastach: Katalog techniczny. Ecologic Institute i Fundacja Sendzimira, 1-104. (https://sendzimir.org.pl/wp-content/uploads/2020/03/Blekitno-zielona-infrastruktura_dla_lagodzenia_zmian_klimatu-poradnik_techniczny.pdf) 2. Naumann, S., Davis, M., Iwaszuk, E., Freundt, M., & Mederake, L., 2020, Błękitno-zielona infrastruktura dla łagodzenia zmian klimatu w miastach: narzędzia strategiczne. Ecologic Institute i Fundacja Sendzimira, 1-92.( https://sendzimir.org.pl/wp-content/uploads/2020/11/NBS2NS_layout_230x160mm_2019-PL_web.pdf) |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Jagielloński w Krakowie.