Wprowadzenie do studiów strategicznych
Informacje ogólne
| Kod przedmiotu: | WSM.INP-BZL-7 | Kod Erasmus / ISCED: |
14.1
 /
(0312) Politologia i wiedza o społeczeństwie
|
| Nazwa przedmiotu: | Wprowadzenie do studiów strategicznych | ||
| Jednostka: | Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych | ||
| Grupy: |
Zajęcia obowiązkowe na I roku studiów I stopnia,niestacjonarne (bezpieczeństwo narodowe) |
||
| Punkty ECTS i inne: |
3.00  zobacz reguły punktacji |
||
| Język prowadzenia: | polski | ||
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2019/2020" (zakończony)
| Okres: | 2019-10-01 - 2020-01-28 |
 
 zobacz plan zajęć |
| Typ zajęć: |
Wykład, 18 godzin, 40 miejsc więcej informacji |
|
| Koordynatorzy: | Artur Gruszczak | |
| Prowadzący grup: | Artur Gruszczak | |
| Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
| Zaliczenie: | Przedmiot - Zaliczenie na ocenę | |
| Efekty kształcenia: | EK1: Posiada podstawową wiedzę o teoretycznych założeniach analizy strategicznej, a także o zależnościach między studiami strategicznymi, naukami o bezpieczeństwie oraz nauką o stosunkach międzynarodowych. EK2: Ma wiedzę na temat ewolucji strategii w historii wojskowości, jej związków ze sztuką wojenną oraz doktrynami politycznymi. EK3: Posiada wiedzę na temat instytucji i struktur, a także norm i reguł organizacyjnych kształtujących współczesne stosunki międzynarodowe w kontekście stosowania siły i przymusu. EK4: Posiada wiedzę o środkach i instrumentach strategii oraz sposobach ich wykorzystania w sferze bezpieczeństwa. EK5: Posiada umiejętność obserwowania i interpretacji współczesnych zjawisk związanych ze stosowaniem siły w stosunkach międzynarodowych. EK6: Ma umiejętność analizowania przyczyn i przebiegu procesów i wydarzeń w aspekcie strategicznych wyznaczników ról i zachowań aktorów narodowych i międzynarodowych. EK7: Posiada umiejętność diagnozowania i prognozowania rozwoju wydarzeń i procesów międzynarodowych, a także przewidywania zachowań i działań podstawowych aktorów, odnoszących się do kształtowania, wprowadzania i rozwoju koncepcji strategicznych. EK8: Posiada umiejętność rozumienia i analizowania kulturowego podłoża współczesnych strategii, zarówno narodowych kultur strategicznych, jak też kulturoznawczego podejścia do studiów strategicznych. |
|
| Forma i warunki zaliczenia: | Zaliczenie modułu odbywa się na podstawie: kolokwium końcowego obejmującego całość treści merytorycznych modułu, na które składają się: – treści przekazywane podczas wykładów, – wiedza uzyskana na podstawie samodzielnego studiowania podręczników obowiązkowych. Kolokwium składa się z dwóch części (testu wyboru oraz odpowiedzi na pytania otwarte), równych co do punktacji. Czas trwania kolokwium: 90 minut. |
|
| Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów: | EK1, EK2, EK3, EK4: Kolokwium pisemne: pytania zamknięte. EK5, EK6, EK7, EK8: Kolokwium pisemne: pytania otwarte. Do oceny wykorzystuje się standardową skalę ocen |
|
| Metody dydaktyczne - słownik: | Metody eksponujące - film |
|
| Metody dydaktyczne: | Wykład: – Metody eksponujące – film – Metody podające – opis – Metody podające - prezentacja multimedialna – Metody podające - wykład informacyjny – Metody problemowe - wykład problemowy |
|
| Bilans punktów ECTS: | Godziny kontaktowe: - Wykład – 18 godz. - Konsultacje – 9 godz. Praca własna studenta: - Samodzielne studiowanie podręczników, obowiązkowych do kolokwium (literatura podstawowa) – 40 godz. - Przygotowanie do kolokwium – 15 godz. Łącznie: 82 godz. (3 pkt. ECTS) |
|
| Sylabus przedmiotu dla studentów rozpoczynających studia od roku akademickiego 19/20: | ||
| Pełny opis: |
Treści wykładów oraz ćwiczeń obejmują następujące zagadnienia: – Przedmiot i podstawowe pojęcia z zakresu studiów strategicznych: problematyka siły i przemocy w stosunkach międzynarodowych; umiejscowienie studiów strategicznych w kontekście pokrewnych dyscyplin i subdyscyplin (historia, nauka o stosunkach międzynarodowych, socjologia stosunków międzynarodowych, nauki o wojskowości). – Teoria i logika strategii: definicja strategii; związki między myślą strategiczną, sztuką wojenną i nauką wojskową; analiza strategiczna. – Kultura strategiczna: definicje, podłoże, źródła, nośniki, skutki. – Ewolucja myśli strategicznej – od starożytności do końca zimnej wojny: okres klasyczny (Sun Zu, Ksenofont, Juliusz Cezar, Maurycy); okres nowożytny (Machiavelli, de Montecúccoli, Lloyd); okres XIX w. (von Clausewitz, Jomini, von Moltke); epoka nuklearna ( Brodie, Beaufre, Liddell Hart); myśl strategiczna i obronna okresu zimnej wojny (teoria wojny partyzanckiej; teorie działań kontrinsurekcyjnych; konflikty o niskim natężeniu). – Geostrategia: definicje geopolityki i geostrategii; klasyczne teorie geopolityczne; współczesne koncepcje geostrategiczne; astropolityka; analiza geostrategiczna współczesnego bezpieczeństwa międzynarodowego. – Rewolucja w sferze wojskowości: definicje rewolucji w dziedzinie wojskowości (RMA); przesłanki RMA; determinanty i cechy RMA; problem asymetryczności konfliktów; krytyka RMA. – Teorie i koncepcje wojen XXI w.: wojna 4 generacji; wojna jako produkt złożony; wojna postindustrialna; wojna kontrinsurekcyjna; wojna hybrydowa; wojna cybernetyczna. – Technologie wojskowe: wpływ technologii na strategie bezpieczeństwa; badania i rozwój w dziedzinie obronności; farmakologizacja wojny; wirtualizacja i robotyzacja bezpieczeństwa. – Prywatyzacja bezpieczeństwa: przesłanki prywatyzacji bezpieczeństwa; typologia prywatnych firm wojskowych; regulacje prawne dotyczące prywatnych firm bezpieczeństwa; przykłady działalności prywatnych firm wojskowych. – Organizacja systemu bezpieczeństwa państwa: definicja systemu bezpieczeństwa państwa; wymiary bezpieczeństwa państwa; obszary (kręgi) i sektory bezpieczeństwa państwa; struktura systemu bezpieczeństwa państwa. – Siły zbrojne państwa i ich rola w stosunkach międzynarodowych: perspektywy poznawcze sił zbrojnych państwa; cechy sił zbrojnych; cele i role sił zbrojnych; cywilna kontrola nad armią. – Stosunki cywilno-wojskowe: definicja stosunków cywilno-wojskowych (CIMIC); płaszczyzny CIMIC; podstawowe zadania organów CIMIC; rodzaje operacji CIMIC; zasady działań w państwie goszczącym; rola organizacji pozarządowych w CIMIC. – Informacja i służby wywiadowcze: typologie informacji; metody pozyskiwania informacji; proces przetwarzania informacji; wywiad i kontrwywiad; dyscypliny działalności wywiadowczej; cykl i proces wywiadowczy; wywiad jawnoźródłowy; znaczenie źródeł otwartych w działalności wywiadowczej. – Współczesne zagrożenia bezpieczeństwa: konflikty lokalne i regionalne; proliferacja broni masowego rażenia; terroryzm i piractwo międzynarodowe; transnarodowa przestępczość zorganizowana; nielegalne i niekontrolowane migracje. | |
| Literatura: |
Literatura podstawowa:J. Reginia-Zacharski, Wojna w świecie współczesnym. Uczestnicy. Cele. Modele. Teorie, Łódź 2014; A. Antczak-Barzan, Z. Śliwa, R. Zaniewski, Wojna XXI wieku. Początki wojny "trzeciej fali", Warszawa 2016; J. Baylis (i inni), Strategia we współczesnym świecie. Wprowadzenie do studiów strategicznych, Kraków 2009; Rupert Smith, Przydatność siły militarnej. Sztuka wojenna we współczesnym świecie, Warszawa 2010; R. Kuźniar, Polityka i siła. Studia strategiczne – zarys problematyki, Warszawa 2005; S. Koziej, Między piekłem a rajem. Szare bezpieczeństwo na progu XXI wieku, Toruń 2006; B. Balcerowicz, Siły zbrojne w państwie i stosunkach międzynarodowych, Warszawa 2006; H. Münkler, Wojny naszych czasów, Kraków 2004 Literatura uzupełniająca: M. Van Creveld, Transformation of War, New York 1991; M. Kaldor, New & Old Wars. Organized Violence in a Global Era, Stanford 2001; A.H. Toffler, Wojna i antywojna. Jak przetrwać na progu XXI wieku, Warszawa 1997; B. Berkowitz, The New Face of War. How War Will Be Fought in the 21st Century, New York 2003; J. Robb, Brave New War. The Next Stage of Terrorism and the End of Globalization, Hoboken, NJ 2007; M. Walzer, Spór o wojnę, Warszawa 2004; J. Pawłowski, Strategiczne problemy i dylematy we współczesnym świecie, Toruń 2004; R. Uessler, Wojna jako usługa, Warszawa 2008; Ł. Kamieński. Technologia i wojna przyszłości. Wokół nuklearnej i informacyjnej rewolucji w sprawach wojskowych, Kraków 2009; K. Drabik, Zagadnienia ontologiczne wojny, bezpieczeństwa i pokoju w poglądach wybranych myślicieli, Warszawa 2011. | |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2020/2021" (jeszcze nie rozpoczęty)
| Okres: | 2020-10-01 - 2021-01-28 |
zobacz plan zajęć |
| Typ zajęć: |
Wykład, 18 godzin, 40 miejsc więcej informacji |
|
| Koordynatorzy: | Artur Gruszczak | |
| Prowadzący grup: | (brak danych) | |
| Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
| Zaliczenie: | Przedmiot - Zaliczenie na ocenę | |
| Efekty kształcenia: | EK1: Posiada podstawową wiedzę o teoretycznych założeniach analizy strategicznej, a także o zależnościach między studiami strategicznymi, naukami o bezpieczeństwie oraz nauką o stosunkach międzynarodowych. EK2: Ma wiedzę na temat ewolucji strategii w historii wojskowości, jej związków ze sztuką wojenną oraz doktrynami politycznymi. EK3: Posiada wiedzę na temat instytucji i struktur, a także norm i reguł organizacyjnych kształtujących współczesne stosunki międzynarodowe w kontekście stosowania siły i przymusu. EK4: Posiada wiedzę o środkach i instrumentach strategii oraz sposobach ich wykorzystania w sferze bezpieczeństwa. EK5: Posiada umiejętność obserwowania i interpretacji współczesnych zjawisk związanych ze stosowaniem siły w stosunkach międzynarodowych. EK6: Ma umiejętność analizowania przyczyn i przebiegu procesów i wydarzeń w aspekcie strategicznych wyznaczników ról i zachowań aktorów narodowych i międzynarodowych. EK7: Posiada umiejętność diagnozowania i prognozowania rozwoju wydarzeń i procesów międzynarodowych, a także przewidywania zachowań i działań podstawowych aktorów, odnoszących się do kształtowania, wprowadzania i rozwoju koncepcji strategicznych. EK8: Posiada umiejętność rozumienia i analizowania kulturowego podłoża współczesnych strategii, zarówno narodowych kultur strategicznych, jak też kulturoznawczego podejścia do studiów strategicznych. |
|
| Forma i warunki zaliczenia: | Zaliczenie modułu odbywa się na podstawie: kolokwium końcowego obejmującego całość treści merytorycznych modułu, na które składają się: – treści przekazywane podczas wykładów, – wiedza uzyskana na podstawie samodzielnego studiowania podręczników obowiązkowych. Kolokwium składa się z dwóch części (testu wyboru oraz odpowiedzi na pytania otwarte), równych co do punktacji. Czas trwania kolokwium: 90 minut. |
|
| Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów: | EK1, EK2, EK3, EK4: Kolokwium pisemne: pytania zamknięte. EK5, EK6, EK7, EK8: Kolokwium pisemne: pytania otwarte. Do oceny wykorzystuje się standardową skalę ocen |
|
| Metody dydaktyczne - słownik: | Metody eksponujące - film |
|
| Metody dydaktyczne: | Wykład: – Metody eksponujące – film – Metody podające – opis – Metody podające - prezentacja multimedialna – Metody podające - wykład informacyjny – Metody problemowe - wykład problemowy |
|
| Bilans punktów ECTS: | Godziny kontaktowe: - Wykład – 18 godz. - Konsultacje – 9 godz. Praca własna studenta: - Samodzielne studiowanie podręczników, obowiązkowych do kolokwium (literatura podstawowa) – 40 godz. - Przygotowanie do kolokwium – 15 godz. Łącznie: 82 godz. (3 pkt. ECTS) |
|
| Sylabus przedmiotu dla studentów rozpoczynających studia od roku akademickiego 19/20: | ||
| Pełny opis: |
Treści wykładów oraz ćwiczeń obejmują następujące zagadnienia: – Przedmiot i podstawowe pojęcia z zakresu studiów strategicznych: problematyka siły i przemocy w stosunkach międzynarodowych; umiejscowienie studiów strategicznych w kontekście pokrewnych dyscyplin i subdyscyplin (historia, nauka o stosunkach międzynarodowych, socjologia stosunków międzynarodowych, nauki o wojskowości). – Teoria i logika strategii: definicja strategii; związki między myślą strategiczną, sztuką wojenną i nauką wojskową; analiza strategiczna. – Kultura strategiczna: definicje, podłoże, źródła, nośniki, skutki. – Ewolucja myśli strategicznej – od starożytności do końca zimnej wojny: okres klasyczny (Sun Zu, Ksenofont, Juliusz Cezar, Maurycy); okres nowożytny (Machiavelli, de Montecúccoli, Lloyd); okres XIX w. (von Clausewitz, Jomini, von Moltke); epoka nuklearna ( Brodie, Beaufre, Liddell Hart); myśl strategiczna i obronna okresu zimnej wojny (teoria wojny partyzanckiej; teorie działań kontrinsurekcyjnych; konflikty o niskim natężeniu). – Geostrategia: definicje geopolityki i geostrategii; klasyczne teorie geopolityczne; współczesne koncepcje geostrategiczne; astropolityka; analiza geostrategiczna współczesnego bezpieczeństwa międzynarodowego. – Rewolucja w sferze wojskowości: definicje rewolucji w dziedzinie wojskowości (RMA); przesłanki RMA; determinanty i cechy RMA; problem asymetryczności konfliktów; krytyka RMA. – Teorie i koncepcje wojen XXI w.: wojna 4 generacji; wojna jako produkt złożony; wojna postindustrialna; wojna kontrinsurekcyjna; wojna hybrydowa; wojna cybernetyczna. – Technologie wojskowe: wpływ technologii na strategie bezpieczeństwa; badania i rozwój w dziedzinie obronności; farmakologizacja wojny; wirtualizacja i robotyzacja bezpieczeństwa. – Prywatyzacja bezpieczeństwa: przesłanki prywatyzacji bezpieczeństwa; typologia prywatnych firm wojskowych; regulacje prawne dotyczące prywatnych firm bezpieczeństwa; przykłady działalności prywatnych firm wojskowych. – Organizacja systemu bezpieczeństwa państwa: definicja systemu bezpieczeństwa państwa; wymiary bezpieczeństwa państwa; obszary (kręgi) i sektory bezpieczeństwa państwa; struktura systemu bezpieczeństwa państwa. – Siły zbrojne państwa i ich rola w stosunkach międzynarodowych: perspektywy poznawcze sił zbrojnych państwa; cechy sił zbrojnych; cele i role sił zbrojnych; cywilna kontrola nad armią. – Stosunki cywilno-wojskowe: definicja stosunków cywilno-wojskowych (CIMIC); płaszczyzny CIMIC; podstawowe zadania organów CIMIC; rodzaje operacji CIMIC; zasady działań w państwie goszczącym; rola organizacji pozarządowych w CIMIC. – Informacja i służby wywiadowcze: typologie informacji; metody pozyskiwania informacji; proces przetwarzania informacji; wywiad i kontrwywiad; dyscypliny działalności wywiadowczej; cykl i proces wywiadowczy; wywiad jawnoźródłowy; znaczenie źródeł otwartych w działalności wywiadowczej. – Współczesne zagrożenia bezpieczeństwa: konflikty lokalne i regionalne; proliferacja broni masowego rażenia; terroryzm i piractwo międzynarodowe; transnarodowa przestępczość zorganizowana; nielegalne i niekontrolowane migracje. | |
| Literatura: |
Literatura podstawowa:J. Reginia-Zacharski, Wojna w świecie współczesnym. Uczestnicy. Cele. Modele. Teorie, Łódź 2014; A. Antczak-Barzan, Z. Śliwa, R. Zaniewski, Wojna XXI wieku. Początki wojny "trzeciej fali", Warszawa 2016; J. Baylis (i inni), Strategia we współczesnym świecie. Wprowadzenie do studiów strategicznych, Kraków 2009; Rupert Smith, Przydatność siły militarnej. Sztuka wojenna we współczesnym świecie, Warszawa 2010; R. Kuźniar, Polityka i siła. Studia strategiczne – zarys problematyki, Warszawa 2005; S. Koziej, Między piekłem a rajem. Szare bezpieczeństwo na progu XXI wieku, Toruń 2006; B. Balcerowicz, Siły zbrojne w państwie i stosunkach międzynarodowych, Warszawa 2006; H. Münkler, Wojny naszych czasów, Kraków 2004 Literatura uzupełniająca: M. Van Creveld, Transformation of War, New York 1991; M. Kaldor, New & Old Wars. Organized Violence in a Global Era, Stanford 2001; A.H. Toffler, Wojna i antywojna. Jak przetrwać na progu XXI wieku, Warszawa 1997; B. Berkowitz, The New Face of War. How War Will Be Fought in the 21st Century, New York 2003; J. Robb, Brave New War. The Next Stage of Terrorism and the End of Globalization, Hoboken, NJ 2007; M. Walzer, Spór o wojnę, Warszawa 2004; J. Pawłowski, Strategiczne problemy i dylematy we współczesnym świecie, Toruń 2004; R. Uessler, Wojna jako usługa, Warszawa 2008; Ł. Kamieński. Technologia i wojna przyszłości. Wokół nuklearnej i informacyjnej rewolucji w sprawach wojskowych, Kraków 2009; K. Drabik, Zagadnienia ontologiczne wojny, bezpieczeństwa i pokoju w poglądach wybranych myślicieli, Warszawa 2011. | |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Jagielloński w Krakowie.