Filozofia indyjska

Celem kursu jest przedstawienie podstawowych koncepcji ortodoksyjnej myśli bramińskiej oraz ukazanie najbardziej charakterystycznych pojęć filozofii indyjskiej zarówno w tamtejszym kontekście kulturowym, jak i przez porównanie ich z analogicznymi koncepcjami filozofii europejskiej. Kurs ma za zadanie wykazać, iż oryginalne spekulacje filozoficzne pojawiły się w Indiach bez żadnego kontaktu z filozofią grecką. Początkowe zajęcia będą omawiały najstarszą tradycję wedyjską mającą rangę Objawienia - śruti. Tradycja ta stanie się punktem odniesienia dla kształtowania się późniejszych klasycznych szkół filozoficznych. Omówieniu sześciu ortodoksyjnych darśan (indyjskich szkół) poświęcone będą kolejne wykłady. Program kończy się przedstawieniem podstawowych założeń tantry śiwaickiej - wielkiej syntezy filozoficznej średniowiecznych Indii. Ćwiczenia poświęcone będą objaśnianiu niektórych elementów programu wykładów, a przede wszystkim czytaniu klasycznych tekstów źródłowych

Egzamin ustny

wykład informacyjny, metody praktyczne, dyskusja dydaktyczna

Grupa treści kształcenia do wyboru

Celem kursu jest przedstawienie podstawowych koncepcji ortodoksyjnej myśli bramińskiej oraz ukazanie najbardziej charakterystycznych pojęć filozofii indyjskiej zarówno w tamtejszym kontekście kulturowym, jak i przez porównanie ich z analogicznymi koncepcjami filozofii europejskiej. Kurs ma za zadanie wykazać, iż oryginalne spekulacje filozoficzne pojawiły się w Indiach bez żadnego kontaktu z filozofią grecką. Początkowe zajęcia będą omawiały najstarszą tradycję wedyjską mającą rangę Objawienia - śruti. Tradycja ta stanie się punktem odniesienia dla kształtowania się późniejszych klasycznych szkół filozoficznych. Omówieniu sześciu ortodoksyjnych darśan (indyjskich szkół) poświęcone będą kolejne wykłady. Program kończy się przedstawieniem podstawowych założeń tantry śiwaickiej - wielkiej syntezy filozoficznej średniowiecznych Indii. Ćwiczenia poświęcone będą objaśnianiu niektórych elementów programu wykładów, a przede wszystkim czytaniu klasycznych tekstów źródłowych.

Zagadnienia:

1. Objaśnienie specyfiki myśli indyjskiej.

2. Pomysły filozoficzne w hymnach Rigwedy.

3. Filozofia rytuału w Brahmanach.

4. Porównanie koncepcji brahmana w Brahmanach i Upaniszadach.

5. Brahmawidja jako cel rozważań soteriologicznych w Upaniszadach.

6. Procesy emanacyjne w sankhji klasycznej.

7. Proces poznania w sankhji.

8. Teoria satkarjawady a obraz świata w sankhji.

9. Natura puruszy i jego relacja wobec prakriti w sankhji i w jodze.

10. Ćitta – wewnętrzny organ świadomościowy.

11. Etyka jako podstawa metody jogi.

12. Ośmiostopniowa ścieżka jogi.

13. Stopnie samadhi – stopnie przekształcania świadomości.

14. Kategorie według systemu waiśesziki.

15. Atomistyczny obraz świata w waiśeszice.

16. Forma sylogizmu w njaji – klasycznej logice indyjskiej.

17. Rodzaje wnioskowania w njaji.

18. Dusza jednostkowa w waiśeszice i w njaji.

19. Obraz świata według purwamimansy – koncepcja dharmy.

20. Teoria warny i wieczności dźwięku w mimansie – filozofia języka.

21. Obraz świata w Brahmasutrach Badarajany.

22. Teoria iluzoryczności i rzeczywistości świata w adwaita wedancie.

23. Pojęcie brahmana w systemie adwaita wedanty.

24. Teoria Iśwary i doktryna mai u Śankary.

25. Wytłumaczenie sposobu istnienia świata i bytowania brahmana u Mandany.

26. Stosunek świata do Boga u Ramanudźy.

27. Proces wyzwolenia a życie etyczne u Ramanudźy.

28. Objaśnienie saććidanandy a koncepcja świata u Wallabhy.

29. Natura Śiwy i Śahti w tantrze śiwaickiej.

30. System emanacyjny w dziele Abhiwanagupty.

31. Powstanie buddyzmu w Indiach.

32. Nauczanie Buddy Śakjamuniego.

33. Cztery Szlachetne Prawdy – podstawa doktryny.

34. Zakreślenie późniejszych perspektyw rozwoju buddyzmu.

Zakres dziedzinowy: filozofia, religioznawstwo, kulturoznawstwo