Uniwersytet Jagielloński w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Właściwości fizyczne i chemiczne wód

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WG.IG-3116-D
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0532) Nauki o ziemi Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Właściwości fizyczne i chemiczne wód
Jednostka: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 5.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 10 godzin więcej informacji
Ćwiczenia terenowe, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 10 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Mirosław Żelazny
Prowadzący grup: Anna Bojarczuk, Łukasz Jelonkiewicz, Joanna Siwek, Mirosław Żelazny
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ocena wliczana do średniej:

tak

Efekty kształcenia:

Przedmiot umożliwi zrozumienie podstawowych procesów fizykochemicznych zachodzących w hydrosferze, atmosferze i litosferze w odniesieniu do współczesnych zagrożeń antropogenicznych. Student zapozna się z pojęciami z zakresu hydrochemii oraz ze współczesnymi technikami pomiarowymi stosowanymi podczas badań terenowych oraz laboratoryjnych. Student potrafi: zweryfikować jakość materiałów (danych) hydrochemicznych, zidentyfikować czynniki naturalne i antropogeniczne wpływające na chemizm wód opadowych, powierzchniowych i podziemnych oraz potrafi wydzielić tło hydrochemiczne. Podczas ćwiczeń terenowych student nauczy się pobierać reprezentatywne próby wody.

1. Wiedza: rozumie specyfikę studiowanej specjalności w obrębie nauk geograficznych oraz jej powiązanie z innymi naukami (K_W02); zna - w zakresie i stopniu dostosowanym do hydrologii, hydrochemii i hydrogeochemii - metody pozyskiwania, analizy i wizualizacji danych hydrologicznych (przestrzennych), w tym metody opierające się na nowoczesnych technologiach oraz technologie służące udostępnianiu danych hydrologicznych; rozumie - w zakresie i stopniu dostosowanym do studiowanej specjalności - aspekty prawne, organizacyjne oraz społeczne udostępniania danych (K_W05).

2. Umiejętności: umie korzystać z literatury naukowej, także w języku angielskim na różnych etapach postępowania badawczego, potrafi krytycznie oceniać źródła informacji naukowej o charakterze hydrologicznym, hydrochemicznym i hydrogeochemicznym (K_U02),

potrafi formułować merytoryczne i metodyczne problemy badawcze w zakresie dostosowanym do zagadnień hydrologicznych, hydrochemicznych i hydrogeochemicznych (K_U03),

potrafi wybrać i zastosować właściwe metody pozyskiwania, analizy i wizualizacji danych hydrologicznych, hydrochemicznych i hydrogeochemicznych w celu rozwiązywania problemów badawczych (K_U04).

3. Kompetencje społeczne: rozumie wartość badań naukowych w zakresie hydrologii, hydrochemii i hydrogeochemii we współczesnym świecie oraz konieczność zachowania zasad etycznych w pracy naukowej i zawodowej (K_K02),

jest odpowiedzialna(y) za powierzany sprzęt, bezpieczeństwo pracy własnej i innych (szczególnie w warunkach terenowych) (K_K03),

docenia wartość środowiska przyrodniczego, szczególnie hydrologii, hydrochemii, hydrogeochemii i dziedzictwa kulturowego; ma świadomość odpowiedzialności za ich ochronę (K_K06).


Wymagania wstępne:

Brak

Forma i warunki zaliczenia:

A. Uczestnictwo w praktyce terenowej oraz wykonanie sprawozdań merytorycznych z zakresu przeprowadzonych badań.

B. Wykonanie ćwiczeń laboratoryjnych.

C. Skonstruowanie schematów dokumentacyjnych z przeprowadzonych badań terenowych.

D. Wykonanie zadań z zakresu obliczeń hydrochemicznych oraz chemicznych.

E. Kwerenda biblioteczna.

Ocenianie ciągle

Studenci są oceniani w sposób ciągły na podstawie uczestnictwa i aktywności na ćwiczeniach oraz realizacji zadań. Kryteriami oceny są: terminowość wykonania ćwiczenia oraz dostosowanie się do wymagań dotyczących sposobu ich wykonania,

Metody kształtujące dla oceny ciągłej to:

- bieżąca ocena i ewentualna korekta realizacji ćwiczeń,

- bieżąca ocena udziału w dyskusji,

Metody podsumowujące:

- końcowe oceny wykonania zadań, w tym zgodności z zaleceniami

Ocenie podlega:

-znajomość problematyki wykładu, lektur, rozporządzeń prawnych i wykonanych ćwiczeń: 0-50 pkt.

ocenianie ciągle : aktywny udział w zajęciach (m.in.) uczestnictwo w dyskusjach, przygotowanie materiałów, indywidualna praca, ćwiczenia praktyczne, analiza artykułów: 0-50 pkt.

Obowiązuje następująca skala ocen (1 – 100 pkt.):

0-50 pkt – ocena ndst

51-60 pkt. – ocena dst

61-70 pkt. – ocena + dst

71-80 pkt. – ocena db

81-90 pkt. – ocena + db

91-100 pkt. – ocena bdb.

Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów:

Wykonanie ćwiczeń

Metody dydaktyczne - słownik:

E-learning
Metody podające - pogadanka
Metody podające - prezentacja multimedialna
Metody praktyczne - ćwiczenia laboratoryjne
Metody praktyczne - ćwiczenia przedmiotowe

Metody dydaktyczne:

Metoda E-learning, metoda podająca - prezentacja multimedialna, metoda podająca - pogadanka, metody praktyczne - ćwiczenia laboratoryjne,

Bilans punktów ECTS:

5 ECTS

Grupa treści kształcenia:

Grupa treści kształcenia do wyboru

Sylabus przedmiotu dla studentów rozpoczynających studia od roku akademickiego 19/20 lub później:

Geografia, studia stacjonarne drugiego stopnia, rok 1
Geografia i gospodarka przestrzenna, studia stacjonarne pierwszego stopnia, rok 3
Geografia i gospodarka przestrzenna, studia stacjonarne pierwszego stopnia, rok 2
Geografia, studia stacjonarne drugiego stopnia, rok 2

Pełny opis:

1. Ocena i weryfikacja materiałów hydrochemicznych w aspekcie ich wiarygodności i reprezentatywności. Obliczany jest błąd analizy z bilansu jonowego, z substancji mineralnych lub z przewodnictwa. Wprowadzenie podstawowych pojęć stosowanych w hydrochemii (np.: kwasowość, mineralizacja, twardość, jony główne, związki biogenne, eutrofizacja i inne). Interpretacja definicji na podstawie różnych źródeł. 2. Zastosowanie klasyfikacji hydrochemicznej do wód naturalnych. Omówienie źródeł wiedzy hydrochemicznej (np.: Atlas geochemiczny Polski, Mapy hydrochemiczne, Atlas TPN, itd.). 3. Graficzne sposoby przedstawiania składu chemicznego wody (wykonanie diagramów i wykresów (Udlufta, Tickela, Schoellera, Collinsa, Rogersa i odwzorowane w trójkącie Fereta), profile i piony hydrochemiczne, mapy przestrzennego zróżnicowania chemizmu. 4. Ocena tła i anomalii hydrochemicznych. Klasyfikacje anomalii (zastosowanie metod statystycznych i graficznych). 5. Litologiczno-mineralogiczne warunki występowania wód podziemnych i powierzchniowych (typy wód w skałach osadowych, magmowych, metamorficznych), szczególne znaczenie lokalnych uwarunkowań mineralno - tektonicznych, tektonika solna i uskoki. 6. Zakwaszenie środowiska - Kwaśne deszcze (naturalne i antropogeniczne), smog (typ: Londyński i Los Angeles). Geneza, klasyfikacje i interpretacje zakwaszenia (podejście chemiczne i przyrodnicze). Obliczanie średniego zakwaszenia różnymi metodami (średnie ważone, arytmetyczne, miary pozycyjne). 7. Eutrofizacja wód, podstawowe pojęcia (związki biogenne w wodach, powierzchniowych, podziemnych i opadowych), problemy jakości wody pitnej w sztucznych zbiornikach (np.: Goczałkowice). Znaczenie zanieczyszczeń obszarowych, komunalnych i przemysłowych. Normy dotyczące jakości wody powierzchniowej i podziemnej w Polsce, UE i WHO 8. Bilans hydrochemiczny. Obliczanie bilansu hydrochemicznego na podstawie materiałów ze zlewni cząstkowych Starej Rzeki. Określenie znaczenia fal wezbraniowych i okresów międzywezbraniowych w obliczaniu bilansu. Ćwiczenia terenowe. Pobór reprezentatywnych prób wody z wód powierzchniowych i podziemnych. Tatry (Dolina Chochołowska), Pogórze Łazy, Wyżyna Krakowsko - Częstochowska. Kartowanie hydrochemiczne zlewni cząstkowych o różnym użytkowaniu i budowie geologicznej (np.: w Tatrach - Dolina Chochołowska część krystaliczna i część osadowa).

Literatura:

Pazdro Z., Kozerski B., 1983, Hydrogeologia ogólna, Wyd. Geol., Warszawa.

Macioszczyk A., 1987, Hydrogeochemia, Wyd. Geol., Warszawa.

Macioszczyk A., 1990, Tło i anomalie hydrogeochemiczne. Metody badania, oceny i interpretacji, CPBP 04.10, 54 SGGW - AR, Warszawa.

Macioszczyk A., Dobrzyński D., 2002, Hydrogeochemia strefy aktywnej wymiany wód podziemnych, PWN, Warszawa.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/2025" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2024-10-01 - 2025-01-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 10 godzin więcej informacji
Ćwiczenia terenowe, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 10 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Mirosław Żelazny
Prowadzący grup: Anna Bojarczuk, Łukasz Jelonkiewicz, Joanna Siwek, Mirosław Żelazny
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ocena wliczana do średniej:

tak

Efekty kształcenia:

Przedmiot umożliwi zrozumienie podstawowych procesów fizykochemicznych zachodzących w hydrosferze, atmosferze i litosferze w odniesieniu do współczesnych zagrożeń antropogenicznych. Student zapozna się z pojęciami z zakresu hydrochemii oraz ze współczesnymi technikami pomiarowymi stosowanymi podczas badań terenowych oraz laboratoryjnych. Student potrafi: zweryfikować jakość materiałów (danych) hydrochemicznych, zidentyfikować czynniki naturalne i antropogeniczne wpływające na chemizm wód opadowych, powierzchniowych i podziemnych oraz potrafi wydzielić tło hydrochemiczne. Podczas ćwiczeń terenowych student nauczy się pobierać reprezentatywne próby wody.

1. Wiedza: rozumie specyfikę studiowanej specjalności w obrębie nauk geograficznych oraz jej powiązanie z innymi naukami (K_W02); zna - w zakresie i stopniu dostosowanym do hydrologii, hydrochemii i hydrogeochemii - metody pozyskiwania, analizy i wizualizacji danych hydrologicznych (przestrzennych), w tym metody opierające się na nowoczesnych technologiach oraz technologie służące udostępnianiu danych hydrologicznych; rozumie - w zakresie i stopniu dostosowanym do studiowanej specjalności - aspekty prawne, organizacyjne oraz społeczne udostępniania danych (K_W05).

2. Umiejętności: umie korzystać z literatury naukowej, także w języku angielskim na różnych etapach postępowania badawczego, potrafi krytycznie oceniać źródła informacji naukowej o charakterze hydrologicznym, hydrochemicznym i hydrogeochemicznym (K_U02),

potrafi formułować merytoryczne i metodyczne problemy badawcze w zakresie dostosowanym do zagadnień hydrologicznych, hydrochemicznych i hydrogeochemicznych (K_U03),

potrafi wybrać i zastosować właściwe metody pozyskiwania, analizy i wizualizacji danych hydrologicznych, hydrochemicznych i hydrogeochemicznych w celu rozwiązywania problemów badawczych (K_U04).

3. Kompetencje społeczne: rozumie wartość badań naukowych w zakresie hydrologii, hydrochemii i hydrogeochemii we współczesnym świecie oraz konieczność zachowania zasad etycznych w pracy naukowej i zawodowej (K_K02),

jest odpowiedzialna(y) za powierzany sprzęt, bezpieczeństwo pracy własnej i innych (szczególnie w warunkach terenowych) (K_K03),

docenia wartość środowiska przyrodniczego, szczególnie hydrologii, hydrochemii, hydrogeochemii i dziedzictwa kulturowego; ma świadomość odpowiedzialności za ich ochronę (K_K06).


Wymagania wstępne:

Brak

Forma i warunki zaliczenia:

A. Uczestnictwo w praktyce terenowej oraz wykonanie sprawozdań merytorycznych z zakresu przeprowadzonych badań.

B. Wykonanie ćwiczeń laboratoryjnych.

C. Skonstruowanie schematów dokumentacyjnych z przeprowadzonych badań terenowych.

D. Wykonanie zadań z zakresu obliczeń hydrochemicznych oraz chemicznych.

E. Kwerenda biblioteczna.

Ocenianie ciągle

Studenci są oceniani w sposób ciągły na podstawie uczestnictwa i aktywności na ćwiczeniach oraz realizacji zadań. Kryteriami oceny są: terminowość wykonania ćwiczenia oraz dostosowanie się do wymagań dotyczących sposobu ich wykonania,

Metody kształtujące dla oceny ciągłej to:

- bieżąca ocena i ewentualna korekta realizacji ćwiczeń,

- bieżąca ocena udziału w dyskusji,

Metody podsumowujące:

- końcowe oceny wykonania zadań, w tym zgodności z zaleceniami

Ocenie podlega:

-znajomość problematyki wykładu, lektur, rozporządzeń prawnych i wykonanych ćwiczeń: 0-50 pkt.

ocenianie ciągle : aktywny udział w zajęciach (m.in.) uczestnictwo w dyskusjach, przygotowanie materiałów, indywidualna praca, ćwiczenia praktyczne, analiza artykułów: 0-50 pkt.

Obowiązuje następująca skala ocen (1 – 100 pkt.):

0-50 pkt – ocena ndst

51-60 pkt. – ocena dst

61-70 pkt. – ocena + dst

71-80 pkt. – ocena db

81-90 pkt. – ocena + db

91-100 pkt. – ocena bdb.

Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów:

Wykonanie ćwiczeń

Metody dydaktyczne - słownik:

E-learning
Metody podające - pogadanka
Metody podające - prezentacja multimedialna
Metody praktyczne - ćwiczenia laboratoryjne
Metody praktyczne - ćwiczenia przedmiotowe

Metody dydaktyczne:

Metoda E-learning, metoda podająca - prezentacja multimedialna, metoda podająca - pogadanka, metody praktyczne - ćwiczenia laboratoryjne,

Bilans punktów ECTS:

5 ECTS

Grupa treści kształcenia:

Grupa treści kształcenia do wyboru

Sylabus przedmiotu dla studentów rozpoczynających studia od roku akademickiego 19/20 lub później:

Geografia, studia stacjonarne drugiego stopnia, rok 1
Geografia i gospodarka przestrzenna, studia stacjonarne pierwszego stopnia, rok 3
Geografia i gospodarka przestrzenna, studia stacjonarne pierwszego stopnia, rok 2
Geografia, studia stacjonarne drugiego stopnia, rok 2

Pełny opis:

1. Ocena i weryfikacja materiałów hydrochemicznych w aspekcie ich wiarygodności i reprezentatywności. Obliczany jest błąd analizy z bilansu jonowego, z substancji mineralnych lub z przewodnictwa. Wprowadzenie podstawowych pojęć stosowanych w hydrochemii (np.: kwasowość, mineralizacja, twardość, jony główne, związki biogenne, eutrofizacja i inne). Interpretacja definicji na podstawie różnych źródeł. 2. Zastosowanie klasyfikacji hydrochemicznej do wód naturalnych. Omówienie źródeł wiedzy hydrochemicznej (np.: Atlas geochemiczny Polski, Mapy hydrochemiczne, Atlas TPN, itd.). 3. Graficzne sposoby przedstawiania składu chemicznego wody (wykonanie diagramów i wykresów (Udlufta, Tickela, Schoellera, Collinsa, Rogersa i odwzorowane w trójkącie Fereta), profile i piony hydrochemiczne, mapy przestrzennego zróżnicowania chemizmu. 4. Ocena tła i anomalii hydrochemicznych. Klasyfikacje anomalii (zastosowanie metod statystycznych i graficznych). 5. Litologiczno-mineralogiczne warunki występowania wód podziemnych i powierzchniowych (typy wód w skałach osadowych, magmowych, metamorficznych), szczególne znaczenie lokalnych uwarunkowań mineralno - tektonicznych, tektonika solna i uskoki. 6. Zakwaszenie środowiska - Kwaśne deszcze (naturalne i antropogeniczne), smog (typ: Londyński i Los Angeles). Geneza, klasyfikacje i interpretacje zakwaszenia (podejście chemiczne i przyrodnicze). Obliczanie średniego zakwaszenia różnymi metodami (średnie ważone, arytmetyczne, miary pozycyjne). 7. Eutrofizacja wód, podstawowe pojęcia (związki biogenne w wodach, powierzchniowych, podziemnych i opadowych), problemy jakości wody pitnej w sztucznych zbiornikach (np.: Goczałkowice). Znaczenie zanieczyszczeń obszarowych, komunalnych i przemysłowych. Normy dotyczące jakości wody powierzchniowej i podziemnej w Polsce, UE i WHO 8. Bilans hydrochemiczny. Obliczanie bilansu hydrochemicznego na podstawie materiałów ze zlewni cząstkowych Starej Rzeki. Określenie znaczenia fal wezbraniowych i okresów międzywezbraniowych w obliczaniu bilansu. Ćwiczenia terenowe. Pobór reprezentatywnych prób wody z wód powierzchniowych i podziemnych. Tatry (Dolina Chochołowska), Pogórze Łazy, Wyżyna Krakowsko - Częstochowska. Kartowanie hydrochemiczne zlewni cząstkowych o różnym użytkowaniu i budowie geologicznej (np.: w Tatrach - Dolina Chochołowska część krystaliczna i część osadowa).

Literatura:

Pazdro Z., Kozerski B., 1983, Hydrogeologia ogólna, Wyd. Geol., Warszawa.

Macioszczyk A., 1987, Hydrogeochemia, Wyd. Geol., Warszawa.

Macioszczyk A., 1990, Tło i anomalie hydrogeochemiczne. Metody badania, oceny i interpretacji, CPBP 04.10, 54 SGGW - AR, Warszawa.

Macioszczyk A., Dobrzyński D., 2002, Hydrogeochemia strefy aktywnej wymiany wód podziemnych, PWN, Warszawa.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Jagielloński w Krakowie.
ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków https://www.uj.edu.pl kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.0.4.0 usosweb12a