Uniwersytet Jagielloński w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Gospodarka przestrzenna na obszarach wyżynnych

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WG.IG-E-GP-533
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0731) Architektura i urbanistyka Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Gospodarka przestrzenna na obszarach wyżynnych
Jednostka: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej
Grupy: E-gospodarka przestrzenna, fakultety
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 1.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/2024" (w trakcie)

Okres: 2024-02-26 - 2024-06-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia terenowe, 10 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Anna Michno
Prowadzący grup: (brak danych)
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Efekty kształcenia:

I. WIEDZA

• student zna uwarunkowania dotyczące relacji człowiek-środowisko (specyfiki zagospodarowania) na obszarach wyżynnych (KW_01, KW_03);

• zna i rozumie przyrodnicze konsekwencje rozwoju gospodarczego obszaru (KW_02);

• zna dobre praktyki współczesnego gospodarowania na obszarach wyżynnych mające na celu minimalizowanie negatywnego oddziaływania człowieka na środowisko (KW_06);

• zna sposoby ograniczania/przezwyciężania barier rozwojowych na terenach wyżynnych z zachowaniem zasad zrównoważonego rozwoju (KW_01);

• zna przyczyny konfliktów pomiędzy interesami społeczności lokalnych a ochroną środowiska (KW_02).

II. UMIEJĘTNOŚCI

• student potrafi omówić przyrodnicze uwarunkowania zagospodarowania obszarów wyżynnych (KU_02);

• umie wykazać związek współczesnego zagospodarowania z rozwojem gospodarczym w przeszłości (KU_02);

• potrafi zebrać, zinterpretować odpowiednie materiały w aspekcie zagospodarowania obszarów wyżynnych (KU_07);

• umie wskazać przyczyny konfliktów pomiędzy działalnością człowieka a zachowaniem walorów środowiska i jego prawną ochroną.

III. KOMPETENCJE SPOŁECZNE

• student rozumie specyfikę zagospodarowania obszarów wyżynnych, uwarunkowań historycznych i geozagrożeń (KKS_02);

• docenia wartość środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego obszarów wyżynnych (KKS_08);

• wykazuje krytycyzm w przyjmowaniu informacji pochodzących z różnych źródeł (zwłaszcza w kontekście konfliktów ochrona przyrody a zagospodarowanie obszaru) (KKS_03);

• jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i zespołu podczas zajęć terenowych (KKS_04).


Wymagania wstępne:

brak

Forma i warunki zaliczenia:

Warunkiem uzyskania zaliczenia ćwiczeń terenowych jest uczestnictwo w zajęciach (niedopuszczalna nieobecność), aktywny w nich udział (wykonywanie zadań) oraz kolokwium zaliczeniowe.

Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów:

Studenci są oceniani w sposób ciągły na podstawie uczestnictwa i aktywności na ćwiczeniach terenowych. Metody kształtujące dla oceny ciągłej to:

• bieżąca ocena udziału w dyskusji

• kolokwium zaliczeniowe

Ocenie podlega: znajomość problematyki wykładu/lektur, ocenianie ciągle w trakcie zajęć terenowych


Metody dydaktyczne:

• metody podające – e-learning

o objaśnienie lub wyjaśnienie

• metody praktyczne

o ćwiczenia terenowe


Bilans punktów ECTS:

Godziny kontaktowe z prowadzącym: 12 godzin (w tym 10 godz. ćwiczeń terenowych)

Zapoznanie się z materiałami kartograficznymi i planistycznymi obszaru ćwiczeń. Czytanie literatury oraz przyswajanie nowej wiedzy/e-learning: 13 godzin

Łączny nakład pracy studenta wynosi 25 godzin

Sylabus przedmiotu dla studentów rozpoczynających studia od roku akademickiego 19/20 lub później:

E-gospodarka przestrzenna, studia stacjonarne drugiego stopnia, rok 2

Pełny opis:

Obszar zajęć terenowych:

Płaskowyż Proszowicki, Wyżyna Miechowska, Płaskowyż Ojcowski;

• obszary o zróżnicowanych uwarunkowaniach przyrodniczych dla zagospodarowania przestrzennego;

• obszary o zróżnicowanych funkcjach gospodarczych (rolnictwo tradycyjne, uprawy przemysłowe, turystyka i rekreacja, funkcje usługowe, osadnictwo strefy podmiejskiej, różne formy ochrony przyrody).

Tematy:

1. Zagospodarowanie rolnicze obszarów wyżynnych od neolitu (mikroregion osadniczy środkowej Nidzicy), rozwój gospodarczy w okresie rzymskim (rejon Igołomi/Zofipola), rozwój osadnictwa przy szlaku na Ruś Kijowską (Koszyce), współczesny rozwój gospodarczy regionu.

2. Wyżyny jako obszar rozwoju tradycyjnego rolnictwa, upraw przemysłowych (tytoń, rzepak, buraki cukrowe) i ogrodnictwa (Igołomia/Wawrzeńczyce).

3. Historyczne i współczesne przemiany środowiska przyrodniczego (zmiany rzeźby, erozja gleb – dolina Nidzicy, eutrofizacja wód powierzchniowych – dolina Szreniawy).

4. Środowiskowe uwarunkowania działalności człowieka na obszarze małych dolin rzecznych (młyny i zbiorniki wodne w dolinie Szreniawy i w dolinie Dłubni).

5. Rozwój strefy podmiejskiej aglomeracji krakowskiej w aspekcie planowania przestrzennego – Michałowice (suburbanizacja a kształtowanie ładu przestrzennego, przekształcenia funkcjonalno-przestrzenne obszarów wiejskich w strefie podmiejskiej obszaru metropolitarnego Krakowa).

6. Wybrane formy ochrony przyrody (m.in. Dłubniański Park Krajobrazowy, Ojcowski Park Narodowy, geostanowiska); potencjał turystyczny regionu.

Konflikty, obszary problemowe:

1. Działalność społeczności lokalnych i samorządów w aspekcie wykorzystania uwarunkowań środowiskowych dla rozwoju gospodarczego regionu (stowarzyszenie Korona Północnego Krakowa, Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Płaskowyżu Proszowickiego, Związek Gmin Jurajskich).

2. Konflikty wynikające z przemian funkcji (np. funkcja rolnicza a turystyka: ochrona przyrody i krajobrazu we współdziałaniu z lokalnymi społecznościami, przejawy antropopresji na obszarach chronionych, rola planów ochrony w kształtowaniu przestrzeni gmin).

Przykładowa trasa zajęć terenowych:

Stradów – Kazimierza Wielka (dolina Nidzicy) – Koszyce (dolina Szreniawy) – Igołomia/Wawrzeńczyce – Zofipole – Michałowice (dolina Dłubni) – Będkowice – Ojców

Literatura:

Literatura podstawowa:

Dobrzańska H., Kalicki T., 2003, Człowiek i środowisko w dolinie Wisły koło Krakowa w okresie od I do VII w. n.e., Archeologia Polski 48(1-2), 25-53.

Domański B., Partyka J., 2002, Ojcowski Park Narodowy w świadomości mieszkańców. Analiza konfliktu, [w:] B. Jałowiecki, H. Libura (red.), Percepcja i waloryzacja środowiska naturalnego i antropogenicznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 79–99.

Faracik R., 2006, Turystyka w strefie podmiejskiej Krakowa, IGiGP UJ, Kraków, 1-135. (wybrane fragmenty)

Komornicki T., Kulikowski R. (red.), 2009, Miejsce obszarów wiejskich w zagospodarowaniu przestrzennym, Studia Obszarów Wiejskich 18, 1-208. (wybrane fragmenty)

Kruk J., Milisauskas S., Alexandrowicz S. W., Śnieszko Z., 1996, Osadnictwo i zmiany środowiska naturalnego wyżyn lessowych. Studium archeologiczne i paleogeograficzne nad neolitem w dorzeczu Nidzicy, Inst. Archeol. i Etnol. PAN, Kraków, 1-139. (wybrane fragmenty)

Partyka J., Żółciak J., 2005, Konflikt człowiek – przyroda na przykładzie Ojcowskiego Parku Narodowego, [w:] A. Hibszer, J. Partyka (red.), Między ochrona przyrody a gospodarką – bliżej ochrony. Konflikty człowiek - przyroda na obszarach prawnie chronionych w Polsce, Oddział Katowicki PTG, Ojcowski Park Narodowy, Sosnowiec – Ojców, 32-42.

Siwek J., 2004, Źródła w zlewniach Prądnika, Dłubni i Szreniawy. Naturalne i antropogeniczne uwarunkowania jakości wód, IGiGP UJ, Kraków, 1-98. (wybrane fragmenty)

Smoroń S., Kowalczyk A., Kostuch M., 2009, Użytkowanie gruntów zlewni Szreniawy w kontekście ochrony gleby i wody w latach 1995–2005, Woda–Środowisko–Obszary Wiejskie 9(3), 167–177.

Smoroń S., 2012, Zagrożenie eutrofizacją wód powierzchniowych wyżyn lessowych Małopolski, Woda–Środowisko–Obszary Wiejskie 12(1), 181-191.

Więcław-Michniewska J., 2006, Krakowskie suburbia i ich społeczność, IGiGP UJ, Kraków, 1-169. (wybrane fragmenty)

+ artykuły problemowe dotyczące regionu

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Jagielloński w Krakowie.
ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków https://www.uj.edu.pl kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.0.4.0 usosweb12c