Perspektywy integracyjne Bałkanów
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WSM.IE-S135D |
Kod Erasmus / ISCED: |
(brak danych)
/
(0312) Politologia i wiedza o społeczeństwie
|
Nazwa przedmiotu: | Perspektywy integracyjne Bałkanów |
Jednostka: | Instytut Studiów Europejskich |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
5.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/2024" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-01-28 |
Przejdź do planu
PN WT KON
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Konwersatorium, 30 godzin, 25 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Krzysztof Koźbiał, Mirosław Natanek | |
Prowadzący grup: | Krzysztof Koźbiał, Mirosław Natanek | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Przedmiot - Egzamin | |
Cele kształcenia: | Celem zajęć konwersatoryjnych jest przybliżenie odbiorcom tematyki dotyczącej szans i perspektyw integracji z Unią Europejską i jej strukturami państw bałkańskich, tj. Albanii, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Macedonii, Serbii, Turcji oraz obszaru Kosowa. Omówiona zostanie także droga do UE Chorwacji, która dołączy do organizacji 1 lipca 2013 roku. Analiza zostanie poprzedzona przedstawieniem tła politycznego i ekonomicznego funkcjonowania krajów półwyspu w XX stuleciu ze szczególnym uwzględnieniem istnienia i rozpadu byłej Jugosławii. Odnosząc się do sytuacji obecnej zamiarem prowadzących jest wskazanie na: wymogi stawiane przez UE na drodze do pełnego członkostwa, przebieg procesu zbliżania do Unii Europejskiej, ewentualne problemy wewnętrzne i zewnętrzne występujące w przypadku każdego z krajów aspirujących do Unii, charakter kontaktów politycznych i gospodarczych między Brukselą a poszczególnymi państwami regionu, zróżnicowanie kontaktów między nimi a Unią (brak ogólnego „podejścia regionalnego”), aktualny stan rozmów o ewentualnej akcesji między Unią a krajami analizowanego regionu, charakter współpracy regionalnej między analizowanymi państwami i perspektywę tejże współpracy. |
|
Efekty kształcenia: | EK 1: posiada uporządkowaną, rozszerzoną wiedzę dotyczącą teorii integracji europejskiej oraz wie, w jaki sposób zastosować modele teoretyczne do analizy procesów integracji europejskiej, w tym integracji subregionalnej (K2_W09) EK 2: posiada rozszerzoną, a w przypadku specjalizacji pogłębioną, wiedzę o zakresie i działaniu wspólnych polityk Unii Europejskiej i ich wpływu na rolę i pozycję Unii Europejskiej w systemie stosunków międzynarodowych (K2_W12) EK 3: posiada umiejętność przygotowania wystąpienia ustnego, w języku polskim oraz wybranym języku obcym (lub innym języku, w którym prowadzone są studia), mogącego stanowić zarówno wynik pracy indywidualnej, jak i grupowej (K2_U10) EK 4: potrafi zrekonstruować historię procesów integracyjnych w Europie, a także procesów regionalizacji i globalizacji na świecie oraz ich wpływ na charakter współczesnych społeczeństw europejskich (K2_U11) EK 5: potrafi efektywnie pracować indywidualnie, jak również współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role (K2_K02) |
|
Wymagania wstępne: | Podstawowa znajomość historii i polityki państwa półwyspu bałkańskiego |
|
Forma i warunki zaliczenia: | Kurs zostanie zakończony egzaminem pisemnym. Warunkiem zaliczenia jest również przedstawienie prezentacji na wybranych przez uczestników temat. |
|
Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów: | EK 1, EK 2, EK 3: sprawdzane podczas egzaminu końcowego i przedstawionej prezentacji na zajęciach, EK 3, EK 4, EK 5: sprawdzane podczas zajęć, w czasie dyskusji i pogadanki |
|
Metody dydaktyczne - słownik: | Metody eksponujące - film |
|
Bilans punktów ECTS: | Udział w zajęciach: 30 h, Przygotowanie prezentacji: 20 h Przygotowanie do egzaminu końcowego: 30 h Samodzielne studiowanie literatury: 25 h W sumie: 105 h = 4 ECTS |
|
Sylabus przedmiotu dla studentów rozpoczynających studia od roku akademickiego 19/20 lub później: | Studia europejskie, studia stacjonarne drugiego stopnia, rok 2 |
|
Pełny opis: |
1. Bałkany i Bałkany Zachodnie – definicja regionu, państwa regionu. Wstęp geograficzno-ekonomiczny. 2. Bałkany w XX stuleciu, a) pojęcie „kocioł bałkański” i „bałkanizacja”, b) istnienie państwa jugosłowiańskiego, c) rozpad Jugosławii – przyczyny i następstwa procesu. 3. Polityka Unii Europejskiej wobec tzw. Bałkanów Zachodnich – analiza problematyki, a) kraje bałkańskie wobec europejskich ugrupowań integracyjnych po 1945 r. – przykłady, b) UE wobec rozpadu Jugosławii, c) polityka Brukseli wobec krajów pojugosłowiańskich, Turcji oraz Albanii po 1991 roku. 4. Proces negocjacji członkostwa w UE – teoria i dotychczasowa praktyka, a) rozszerzenie z 2004 r. wzorcem dla Bałkanów? b) doświadczenia z negocjacji Chorwacji. 5. Kraje bałkańskie w regionalnych i ponadregionalnych strukturach współpracy. 6. Proces akcesji Chorwacji do Unii Europejskiej. 7. Turcja wobec integracji z Unią Europejską, a) polityka Turcji wobec Bałkanów Zachodnich. 8. Serbia wobec wyzwań członkostwa w UE, a) problem Kosowa, jego status i wyzwania na przyszłość. 9. Bośnia – Hercegowina a członkostwo w UE – iluzja czy realna perspektywa? 10. Macedonia na drodze do członkostwa. 11. Czarnogóra – najmłodsze państwo bałkańskie kolejnym członkiem Unii? 12. Albania w perspektywie członkostwa w UE. Między stereotypem a rzeczywistością. 13. Podsumowanie i wnioski. |
|
Literatura: |
LITERATURA PODSTAWOWA: Bałkany Zachodnie a integracja europejska. Perspektywy i implikacje. Wyd. UKIE, Warszawa 2008. Bujwid-Kurek E., Państwa pojugosłowiańskie: szkice politologiczne. Kraków 2008. Filipowicz M. (red.), Konflikty narodowe i europejskie aspiracje państw bałkańskich. Lublin 2011. Gibas-Krzak D., Krzak A., Południowosłowiańska mozaika. Charakterystyka geograficzno-polityczna państw postjugosłowiańskich. Szczecin 2010. Gniazdowski M. (red.), Europejski protektorat? Bośnia i Hercegowina w perspektywie środkowoeuropejskiej. Warszawa 2008. Koźbiał K., Czarnogóra w procesie integracji z Unią Europejska. Szanse i wyzwania. „Politeja” 2015, nr 37, s. 209-229. Koźbiał K., Unia Europejska jako czynnik stabilizacyjny na Bałkanach. Stan obecny i wyzwania na przyszłość. [w:] Unia Europejska jako współczesny aktor stosunków międzynarodowych. Praca pod red. J. Knopka. Toruń 2009. Lubik-Reczek N., Państwa postjugosłowiańskie wobec członkostwa w Unii Europejskiej i NATO (analiza porównawcza). Toruń 2011. Łakota-Micker M., Czarnogóra. Studia nad bezpieczeństwem. Wrocław 2013. Marcinkowska P., Kosowo jako suwerenne państwo. Teoria i praktyka. Warszawa 2016. Muś J., Bośnia i Hercegowina. Etnopolityczne podziały i ich uwarunkowania. Lublin 2013. Muś J., Szpala M., Chorwacja w Unii Europejskiej. Łódź 2012. Nowak-Far A. (red.), Integracja Bałkanów Zachodnich z Unią Europejską. Warszawa 2012. Sochacki S., Bośnia i Hercegowina 1995-2012. Studium politologiczne. Toruń 2015. Tekieli S., Europejska perspektywa Bałkanów Zachodnich. Prace OSW nr 13, Warszawa 2004. BEST. Tygodnik Ośrodka Studiów Wschodnich, wersja online, LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: Bieniek K., Polityka zagraniczna Turcji wobec państw bałkańskich. Toruń 2008. Bilski R., Kocioł bałkański. Warszawa 2000. Bilski R., Łuny nad Tetovem. Macedonia i jej sąsiedzi: zbiór reportaży 2001-2002. Warszawa 2002. Bońkowski R., Słowianie środkowo południowi na przełomie XX i XXI wieku. Język-religia-naród-państwo. Katowice 2010. Bujwid-Kurek E., Serbia w nowej przestrzeni ustrojowej: dzieje, ustrój, konstytucja. Kraków 2012. Chmielewski P., Szczesio S. L., Bałkany Zachodnie między przeszłością a przyszłością. Łódź 2013. Chmielewski P., Szczesio S. L., Bośnia i Hercegowina: 15 lat po Dayton: przeszłość – teraźniejszość – perspektywy: studia i szkice. Łódź 2011. Czekalski T., Albania. Warszawa 2003. Dedić H., Die Integration von Bosnien und Herzegovina in die Europäische Union. „Südosteuropa Mitteilungen” 2008, nr 5-6. Dymarski M., Konflikty na Bałkanach w okresie kształtowania się państw narodowych w XIX i na początku XX wieku. Wrocław 2010. Eberhardt P., Przemiany demograficzno-etniczne na obszarze Jugosławii w XX wieku. Lublin 2005. Gibas-Krzak D., Serbsko-albański konflikt o Kosowo w XX wieku: uwarunkowania, przebieg, konsekwencje. Toruń 2009. Giza A., Narodziny i rozpad Jugosławii. Szczecin 1994. Gołembski F, Babić M., Problemy aksjologiczne w relacjach Unii Europejskiej z Bałkanami. Warszawa 2014. Jagiełło-Szostak A. (red.), Republika Serbska, Aspekty polityki wewnętrznej i międzynarodowej. Wrocław 2016. Jelavich B., Historia Bałkanów. T. 1-2. Kraków 2005. Jezernik B., Dzika Europa. Bałkany w oczach zachodnich podróżników. Kraków 2009. Kawczyńska K., Dezintegracja Jugosławii. Most w Mostarze – symbol dialogu i wojny kultur. Poznań 2014. Konarski W., Koseski A. (red.), Bałkany. Etnokulturowe podłoże konfliktów. Pułtusk 2006. Koniecka A., W cieniu czerwonej piramidy. Tyczyn 2000. Koseski A., W bałkańskim tyglu. Pułtusk 2002. Koszel B., Mitteleuropa rediviva? Europa Środkowo- i Południowo-Wschodnia w polityce zjednoczonych Niemiec. Poznań 1999. Krysieniel K., W cieniu Dayton. Bośnia i Hercegowina między etnokracją a demokracją konsocjonalną. Warszawa 2012. Kuczyński M., Bałkańska pożoga: wojny i konflikty na Bałkanach w latach 1981-1999. Warszawa 1999. Łakota-Micker M., Proces akcesji Republiki Chorwacji do Unii Europejskiej. Wrocław 2011. Mildner K., Montenegro zwischen Casino Royale und nachhaltiger Wirtschaftsentwicklung. „Südosteuropa Mitteilungen” 2007, nr 5-6. Korzeniewska-Wiszniewska M., Serbia pod rządami Slobodana Milosevicia: serbska polityka wobec rozpadu Jugosławii w latach 90. XX wieku. Kraków 2008. Korzeniewska-Wiszniewska M., Serbowie jako mniejszość w warunkach transformacji politycznej w państwach byłej Jugosławii, 1995-2016. Kraków 2017. Olszewski P. Macedonia: historia i współczesność. Radom 2010. Olszewski P., Stosunki Macedonii z Unią Europejską. Starania o członkostwo. Lublin 2009. Osiewicz, Integracja europejska w polityce zagranicznej Turcji za rządów Partii Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP). „Rocznik Integracji Europejskiej” 2011, nr 5, s. 405-418. Pawłowski K., Kosowo: konflikt i interwencja. Lublin 2008. Priebe R., The European Perspective of the Western Balkans, its Regional Dimension and the Contribution of the Stability Pact. „Südosteuropa Mitteilungen” 2004, nr 4. Rekść M., Mity narodowe i ich rola w kreowaniu polityki na przykładzie państw byłej Jugosławii. Łódź 2013. Simić P., Tito. Zagadka stulecia. Wrocław 2011. Spasenovski A., Western Balkans in the European Union – Integration Instead of Conflict. „Crossroads – The Macedonian Foreign Policy Journal” 2007, nr 2. Stawowy-Kawka I., Kawka M., Macedoński dyskurs niepodległościowy: historia, kultura, język, media. Kraków 2011. Stawowy-Kawka I., Macedonia w polityce państw bałkańskich w XX wieku. Kraków 1993. Tanty M., Bałkany w XX wieku. Dzieje polityczne. Warszawa 2003. Todorova M., Bałkany wyobrażone. Wołowiec 2008. Waldenberg M., Rozbicie Jugosławii. Jugosłowiańskie lustro międzynarodowej polityki. Warszawa 2005. Walkiewicz W., Jugosławia. Państwa sukcesyjne. Warszawa 2009. Wojnicki J., Przeobrażenia ustrojowe państw postjugosłowiańskich 1990-2003. Pułtusk 2003. Wódka J., Polityka zagraniczna „nowej” Turcji. Implikacja dla partnerstwa transatlantyckiego. Warszawa 2013. Wódka J., Polityka zagraniczna Turcji. Uwarunkowania wewnętrzne oraz podmioty decyzyjne. Warszawa 2012. Wybranowski D., Między niepodległością a dezintegracją. Bośnia i Hercegowina w XX i XXI wieku. Szczecin 2011. Zięba R. (red.), Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie. Warszawa 2008. Zięba R. , NATO wobec konfliktów etnicznych na terenie Jugosławii. „Stosunki Międzynarodowe” 2000, nr 1-2. Zięba R., Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej. Warszawa 2007. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Jagielloński w Krakowie.