Uniwersytet Jagielloński w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Perspektywy integracyjne Bałkanów

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WSM.IE-S135D
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0312) Politologia i wiedza o społeczeństwie Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Perspektywy integracyjne Bałkanów
Jednostka: Instytut Studiów Europejskich
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 5.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Konwersatorium, 30 godzin, 25 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Krzysztof Koźbiał, Mirosław Natanek
Prowadzący grup: Krzysztof Koźbiał, Mirosław Natanek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Cele kształcenia:

Celem zajęć konwersatoryjnych jest przybliżenie odbiorcom tematyki dotyczącej szans i perspektyw integracji z Unią Europejską i jej strukturami państw bałkańskich, tj. Albanii, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Macedonii, Serbii, Turcji oraz obszaru Kosowa. Omówiona zostanie także droga do UE Chorwacji, która dołączy do organizacji 1 lipca 2013 roku.


Analiza zostanie poprzedzona przedstawieniem tła politycznego i ekonomicznego funkcjonowania krajów półwyspu w XX stuleciu ze szczególnym uwzględnieniem istnienia i rozpadu byłej Jugosławii. Odnosząc się do sytuacji obecnej zamiarem prowadzących jest wskazanie na:

 wymogi stawiane przez UE na drodze do pełnego członkostwa,

 przebieg procesu zbliżania do Unii Europejskiej,

 ewentualne problemy wewnętrzne i zewnętrzne występujące w przypadku każdego z krajów aspirujących do Unii,

 charakter kontaktów politycznych i gospodarczych między Brukselą a poszczególnymi państwami regionu,

 zróżnicowanie kontaktów między nimi a Unią (brak ogólnego „podejścia regionalnego”),

 aktualny stan rozmów o ewentualnej akcesji między Unią a krajami analizowanego regionu,

 charakter współpracy regionalnej między analizowanymi państwami i perspektywę tejże współpracy.

Efekty kształcenia:

EK 1: posiada uporządkowaną, rozszerzoną wiedzę dotyczącą teorii integracji europejskiej oraz wie, w jaki sposób zastosować modele teoretyczne do analizy procesów integracji europejskiej, w tym integracji subregionalnej (K2_W09)

EK 2: posiada rozszerzoną, a w przypadku specjalizacji pogłębioną, wiedzę o zakresie i działaniu wspólnych polityk Unii Europejskiej i ich wpływu na rolę i pozycję Unii Europejskiej w systemie stosunków międzynarodowych (K2_W12)

EK 3: posiada umiejętność przygotowania wystąpienia ustnego, w języku polskim oraz wybranym języku obcym (lub innym języku, w którym prowadzone są studia), mogącego stanowić zarówno wynik pracy indywidualnej, jak i grupowej (K2_U10)

EK 4: potrafi zrekonstruować historię procesów integracyjnych w Europie, a także procesów regionalizacji i globalizacji na świecie oraz ich wpływ na charakter współczesnych społeczeństw europejskich (K2_U11)

EK 5: potrafi efektywnie pracować indywidualnie, jak również współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role (K2_K02)

Wymagania wstępne:

Podstawowa znajomość historii i polityki państwa półwyspu bałkańskiego

Forma i warunki zaliczenia:

Kurs zostanie zakończony egzaminem pisemnym. Warunkiem zaliczenia jest również przedstawienie prezentacji na wybranych przez uczestników temat.

Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów:

EK 1, EK 2, EK 3: sprawdzane podczas egzaminu końcowego i przedstawionej prezentacji na zajęciach,

EK 3, EK 4, EK 5: sprawdzane podczas zajęć, w czasie dyskusji i pogadanki

Metody dydaktyczne - słownik:

Metody eksponujące - film
Metody podające - objaśnienie lub wyjaśnienie
Metody podające - prezentacja multimedialna
Metody podające - wykład informacyjny
Metody praktyczne - metoda projektów
Metody problemowe - klasyczna metoda problemowa
Metody problemowe - metody aktywizujące - dyskusja dydaktyczna

Bilans punktów ECTS:

Udział w zajęciach: 30 h,

Przygotowanie prezentacji: 20 h

Przygotowanie do egzaminu końcowego: 30 h

Samodzielne studiowanie literatury: 25 h


W sumie: 105 h = 4 ECTS

Sylabus przedmiotu dla studentów rozpoczynających studia od roku akademickiego 19/20 lub później:

Studia europejskie, studia stacjonarne drugiego stopnia, rok 2

Pełny opis:

1. Bałkany i Bałkany Zachodnie – definicja regionu, państwa regionu. Wstęp geograficzno-ekonomiczny.

2. Bałkany w XX stuleciu,

a) pojęcie „kocioł bałkański” i „bałkanizacja”,

b) istnienie państwa jugosłowiańskiego,

c) rozpad Jugosławii – przyczyny i następstwa procesu.

3. Polityka Unii Europejskiej wobec tzw. Bałkanów Zachodnich – analiza problematyki,

a) kraje bałkańskie wobec europejskich ugrupowań integracyjnych po 1945 r. – przykłady,

b) UE wobec rozpadu Jugosławii,

c) polityka Brukseli wobec krajów pojugosłowiańskich, Turcji oraz Albanii po 1991 roku.

4. Proces negocjacji członkostwa w UE – teoria i dotychczasowa praktyka,

a) rozszerzenie z 2004 r. wzorcem dla Bałkanów?

b) doświadczenia z negocjacji Chorwacji.

5. Kraje bałkańskie w regionalnych i ponadregionalnych strukturach współpracy.

6. Proces akcesji Chorwacji do Unii Europejskiej.

7. Turcja wobec integracji z Unią Europejską,

a) polityka Turcji wobec Bałkanów Zachodnich.

8. Serbia wobec wyzwań członkostwa w UE,

a) problem Kosowa, jego status i wyzwania na przyszłość.

9. Bośnia – Hercegowina a członkostwo w UE – iluzja czy realna perspektywa?

10. Macedonia na drodze do członkostwa.

11. Czarnogóra – najmłodsze państwo bałkańskie kolejnym członkiem Unii?

12. Albania w perspektywie członkostwa w UE. Między stereotypem a rzeczywistością.

13. Podsumowanie i wnioski.

Literatura:

LITERATURA PODSTAWOWA:

 Bałkany Zachodnie a integracja europejska. Perspektywy i implikacje. Wyd. UKIE, Warszawa 2008.

 Bujwid-Kurek E., Państwa pojugosłowiańskie: szkice politologiczne. Kraków 2008.

 Filipowicz M. (red.), Konflikty narodowe i europejskie aspiracje państw bałkańskich. Lublin 2011.

 Gibas-Krzak D., Krzak A., Południowosłowiańska mozaika. Charakterystyka geograficzno-polityczna państw postjugosłowiańskich. Szczecin 2010.

 Gniazdowski M. (red.), Europejski protektorat? Bośnia i Hercegowina w perspektywie środkowoeuropejskiej. Warszawa 2008.

 Koźbiał K., Czarnogóra w procesie integracji z Unią Europejska. Szanse i wyzwania. „Politeja” 2015, nr 37, s. 209-229.

 Koźbiał K., Unia Europejska jako czynnik stabilizacyjny na Bałkanach. Stan obecny i wyzwania na przyszłość. [w:] Unia Europejska jako współczesny aktor stosunków międzynarodowych. Praca pod red. J. Knopka. Toruń 2009.

 Lubik-Reczek N., Państwa postjugosłowiańskie wobec członkostwa w Unii Europejskiej i NATO (analiza porównawcza). Toruń 2011.

 Łakota-Micker M., Czarnogóra. Studia nad bezpieczeństwem. Wrocław 2013.

 Marcinkowska P., Kosowo jako suwerenne państwo. Teoria i praktyka. Warszawa 2016.

 Muś J., Bośnia i Hercegowina. Etnopolityczne podziały i ich uwarunkowania. Lublin 2013.

 Muś J., Szpala M., Chorwacja w Unii Europejskiej. Łódź 2012.

 Nowak-Far A. (red.), Integracja Bałkanów Zachodnich z Unią Europejską. Warszawa 2012.

 Sochacki S., Bośnia i Hercegowina 1995-2012. Studium politologiczne. Toruń 2015.

 Tekieli S., Europejska perspektywa Bałkanów Zachodnich. Prace OSW nr 13, Warszawa 2004.

 BEST. Tygodnik Ośrodka Studiów Wschodnich, wersja online,

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

 Bieniek K., Polityka zagraniczna Turcji wobec państw bałkańskich. Toruń 2008.

 Bilski R., Kocioł bałkański. Warszawa 2000.

 Bilski R., Łuny nad Tetovem. Macedonia i jej sąsiedzi: zbiór reportaży 2001-2002. Warszawa 2002.

 Bońkowski R., Słowianie środkowo południowi na przełomie XX i XXI wieku. Język-religia-naród-państwo. Katowice 2010.

 Bujwid-Kurek E., Serbia w nowej przestrzeni ustrojowej: dzieje, ustrój, konstytucja. Kraków 2012.

 Chmielewski P., Szczesio S. L., Bałkany Zachodnie między przeszłością a przyszłością. Łódź 2013.

 Chmielewski P., Szczesio S. L., Bośnia i Hercegowina: 15 lat po Dayton: przeszłość – teraźniejszość – perspektywy: studia i szkice. Łódź 2011.

 Czekalski T., Albania. Warszawa 2003.

 Dedić H., Die Integration von Bosnien und Herzegovina in die Europäische Union. „Südosteuropa Mitteilungen” 2008, nr 5-6.

 Dymarski M., Konflikty na Bałkanach w okresie kształtowania się państw narodowych w XIX i na początku XX wieku. Wrocław 2010.

 Eberhardt P., Przemiany demograficzno-etniczne na obszarze Jugosławii w XX wieku. Lublin 2005.

 Gibas-Krzak D., Serbsko-albański konflikt o Kosowo w XX wieku: uwarunkowania, przebieg, konsekwencje. Toruń 2009.

 Giza A., Narodziny i rozpad Jugosławii. Szczecin 1994.

 Gołembski F, Babić M., Problemy aksjologiczne w relacjach Unii Europejskiej z Bałkanami. Warszawa 2014.

 Jagiełło-Szostak A. (red.), Republika Serbska, Aspekty polityki wewnętrznej i międzynarodowej. Wrocław 2016.

 Jelavich B., Historia Bałkanów. T. 1-2. Kraków 2005.

 Jezernik B., Dzika Europa. Bałkany w oczach zachodnich podróżników. Kraków 2009.

 Kawczyńska K., Dezintegracja Jugosławii. Most w Mostarze – symbol dialogu i wojny kultur. Poznań 2014.

 Konarski W., Koseski A. (red.), Bałkany. Etnokulturowe podłoże konfliktów. Pułtusk 2006.

 Koniecka A., W cieniu czerwonej piramidy. Tyczyn 2000.

 Koseski A., W bałkańskim tyglu. Pułtusk 2002.

 Koszel B., Mitteleuropa rediviva? Europa Środkowo- i Południowo-Wschodnia w polityce zjednoczonych Niemiec. Poznań 1999.

 Krysieniel K., W cieniu Dayton. Bośnia i Hercegowina między etnokracją a demokracją konsocjonalną. Warszawa 2012.

 Kuczyński M., Bałkańska pożoga: wojny i konflikty na Bałkanach w latach 1981-1999. Warszawa 1999.

 Łakota-Micker M., Proces akcesji Republiki Chorwacji do Unii Europejskiej. Wrocław 2011.

 Mildner K., Montenegro zwischen Casino Royale und nachhaltiger Wirtschaftsentwicklung. „Südosteuropa Mitteilungen” 2007, nr 5-6.

 Korzeniewska-Wiszniewska M., Serbia pod rządami Slobodana Milosevicia: serbska polityka wobec rozpadu Jugosławii w latach 90. XX wieku. Kraków 2008.

 Korzeniewska-Wiszniewska M., Serbowie jako mniejszość w warunkach transformacji politycznej w państwach byłej Jugosławii, 1995-2016. Kraków 2017.

 Olszewski P. Macedonia: historia i współczesność. Radom 2010.

 Olszewski P., Stosunki Macedonii z Unią Europejską. Starania o członkostwo. Lublin 2009.

 Osiewicz, Integracja europejska w polityce zagranicznej Turcji za rządów Partii Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP). „Rocznik Integracji Europejskiej” 2011, nr 5, s. 405-418.

 Pawłowski K., Kosowo: konflikt i interwencja. Lublin 2008.

 Priebe R., The European Perspective of the Western Balkans, its Regional Dimension and the Contribution of the Stability Pact. „Südosteuropa Mitteilungen” 2004, nr 4.

 Rekść M., Mity narodowe i ich rola w kreowaniu polityki na przykładzie państw byłej Jugosławii. Łódź 2013.

 Simić P., Tito. Zagadka stulecia. Wrocław 2011.

 Spasenovski A., Western Balkans in the European Union – Integration Instead of Conflict. „Crossroads – The Macedonian Foreign Policy Journal” 2007, nr 2.

 Stawowy-Kawka I., Kawka M., Macedoński dyskurs niepodległościowy: historia, kultura, język, media. Kraków 2011.

 Stawowy-Kawka I., Macedonia w polityce państw bałkańskich w XX wieku. Kraków 1993.

 Tanty M., Bałkany w XX wieku. Dzieje polityczne. Warszawa 2003.

 Todorova M., Bałkany wyobrażone. Wołowiec 2008.

 Waldenberg M., Rozbicie Jugosławii. Jugosłowiańskie lustro międzynarodowej polityki. Warszawa 2005.

 Walkiewicz W., Jugosławia. Państwa sukcesyjne. Warszawa 2009.

 Wojnicki J., Przeobrażenia ustrojowe państw postjugosłowiańskich 1990-2003. Pułtusk 2003.

 Wódka J., Polityka zagraniczna „nowej” Turcji. Implikacja dla partnerstwa transatlantyckiego. Warszawa 2013.

 Wódka J., Polityka zagraniczna Turcji. Uwarunkowania wewnętrzne oraz podmioty decyzyjne. Warszawa 2012.

 Wybranowski D., Między niepodległością a dezintegracją. Bośnia i Hercegowina w XX i XXI wieku. Szczecin 2011.

 Zięba R. (red.), Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie. Warszawa 2008.

 Zięba R. , NATO wobec konfliktów etnicznych na terenie Jugosławii. „Stosunki Międzynarodowe” 2000, nr 1-2.

 Zięba R., Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej. Warszawa 2007.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Jagielloński w Krakowie.
ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków https://www.uj.edu.pl kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.0.4.0 usosweb12c