Naukoznawstwo
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WZ.ZI-056 | Kod Erasmus / ISCED: |
(brak danych)
/
(0322) Bibliotekoznawstwo, informacja naukowa i archiwistyka
![]() |
Nazwa przedmiotu: | Naukoznawstwo | ||
Jednostka: | Instytut Studiów Informacyjnych | ||
Grupy: |
Przedmioty dla programu WZKS-134-0-ZD-6 (zarządzanie informacją - 1 st.) Zarządzanie informacją, I stopnia, stacjonarne, III rok (sem. letni, FK) |
||
Punkty ECTS i inne: |
4.00 ![]() |
||
Język prowadzenia: | polski |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2020/2021" (jeszcze nie rozpoczęty)
Okres: | 2021-02-25 - 2021-06-15 |
![]() |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin, 30 miejsc ![]() |
|
Koordynatorzy: | Remigiusz Sapa | |
Prowadzący grup: | Sabina Cisek, Maria Próchnicka, Remigiusz Sapa | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Przedmiot - Zaliczenie | |
Cele kształcenia: | Celem jest zapoznanie studentów z naukoznawstwem rozumianym jako dyscyplina (obszar badań) w nauce, a także z podstawami filozofii nauki, historii nauki oraz ze społecznymi i organizacyjno-prawnymi uwarunkowaniami funkcjonowania nauki. |
|
Efekty kształcenia: | Wiedza Student zna i rozumie: • naukoznawstwo jako dyscyplinę naukową i związki naukoznawstwa z bibliologią i informatologią, • historię nauki powszechnej i polskiej w podstawowym zakresie, • najważniejsze przemiany w historii komunikacji naukowej, • sposoby rozumienia terminu „nauka” i ich implikacje, • najważniejsze poglądy filozoficzne na naturę nauki, • podstawowe koncepcje prawdy, • podstawowe właściwości metody naukowej (z epistemologicznego punktu widzenia), • strukturę i funkcje wiedzy naukowej, • typologię nauk, • społeczne uwarunkowania nauki i podstawy polityki naukowej, • etyczne, prawne, organizacyjne i finansowe podstawy nauki i działalności wspomagającej naukę, • typy instytucji naukowych i badawczych, stowarzyszeń naukowych i formy organizacji pracy badawczej, • podstawowe metody oceny instytucji naukowych, pracowników nauki, publikacji naukowych i projektów badawczych. Umiejętności Student potrafi: • samodzielnie zdobywać nową wiedzę związaną z wybranymi aspektami naukoznawstwa, wykorzystując odpowiednio dobrane źródła informacji naukowej, • integrować, z poszanowaniem praw własności intelektualnej, wiedzę dostępną w piśmiennictwie naukowym, tworząc pracę pisemną, w której referowane są wybrane zagadnienia z zakresu naukoznawstwa. Kompetencje społeczne • Student dostrzega wartość rozpatrywania szczegółowych i praktycznych problemów z zakresu informacyjnego wspierania rozwoju nauki w szerszym kontekście historycznym, filozoficznym, społecznym i ekonomicznym. |
|
Wymagania wstępne: | nie dotyczy |
|
Forma i warunki zaliczenia: | Zaliczenie. Zaliczenie modułu wymaga spełnienia następujących warunków: • obecności na zajęciach (dopuszczalne są maksymalnie 3 nieobecności; w przypadku większej liczby usprawiedliwionych nieobecności konieczne jest zaliczenie ich treści w trakcie rozmowy z prowadzącym lub w formie pisemnego zreferowania), • aktywnego udziału w dyskusjach w trakcie wykładu, • przygotowania, terminowego oddania i uzyskania zaliczenia pracy pisemnej; praca pisemna zawiera zreferowanie wybranego tematu z zakresu naukoznawstwa w oparciu o lekturę dobraną samodzielnie przez studenta (minimum 3 publikacje). |
|
Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów: | Sprawdzanie stopnia osiągania założonych efektów kształcenia będzie realizowane w ramach ocen kształtujących: - elementy dyskusji wprowadzane w trakcie wykładu, mające na celu zdiagnozowanie stopnia zrozumienia i przyswojenia przekazywanych treści, - ocena i konsultacje projektu indywidualnego w trakcie realizacji, oraz w ramach oceny podsumowującej: - końcowa ocena indywidualnych projektów. |
|
Metody dydaktyczne: | Zakłada się aktywizowanie studentów, nakłanianie ich do dyskusji, samodzielnego poszukiwania informacji i uzupełniania wiedzy. Stosowane metody dydaktyczne stanowią połączenie metod podających i problemowych (wykład informacyjny i wykład problemowy) z metodami aktywizującymi (dyskusja w trakcie wykładu oraz przygotowanie przez studenta krótkiej pracy pisemnej 6-10 tys. znaków). |
|
Bilans punktów ECTS: | • Udział w zajęciach: 30 godzin • Wyszukiwanie lietratury dodatkowej – 5 godzin • Czytanie literatury dodatkowej: 40 godzin • Przygotowanie pracy pisemnej referującej wybrane zagadnienia z zakresu naukoznawstwa (temat wybiera student w porozumieniu z prowadzącym zajęcia): 25 godzin Łącznie 100 godzin nakładu pracy studenta, co odpowiada 4 punktom ECTS |
|
Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk: | nie dotyczy |
|
Skrócony opis: |
Zob. "Opis" | |
Pełny opis: |
Wykład obejmuje trzy cykle: 1. Wstęp do naukoznawstwa i historia nauki 2. Filozofia nauki 3. Społeczne i organizacyjno-prawne aspekty nauki WSTĘP DO NAUKOZNAWSTWA I HISTORIA NAUKI 1. Naukoznawstwo jako dyscyplina naukowa. Naukoznawstwo w Polsce: ludzie, instytucje, publikacje. 2. Periodyzacja dziejów nauki powszechnej. Kamienie milowe w rozwoju nauki – od starożytności do współczesności. 3. Kierunki rozwoju nauki powszechnej w układzie chronologicznym. 4. Dzieje nauki w Polsce w układzie chronologicznym. 5. Zdobycze nauki i wybitni naukowcy w poszczególnych okresach. Wkład Polaków. 6. Historia komunikacji naukowej. FILOZOFIA NAUKI 1. Czym zajmuje się filozofia nauki? 2. Co to jest nauka? Trzy sposoby rozumienia nauki: dziedzina życia społecznego, zbiór czynności uczonych, osiągnięta wiedza (wytwór). 3. Przegląd historyczno-problemowy filozoficznych koncepcji nauki: Popper, Kuhn. 4. Cechy poznania naukowego i wiedzy naukowej. Jak i po co odróżnić naukę od innych typów poznania, paranauki, pseudonauki? 5. Metoda naukowa. Dwa źródła (sposoby) prawomocnego poznania w nauce – obserwacja (empiria) i rozumowanie – zarys problematyki. 6. Wiedza naukowa. Elementy – pojęcia, zdania (prawa, uogólnienia), kategoryzacje (klasyfikacje, typologie), modele, teorie. Funkcje poznawcze, zwłaszcza – wyjaśnianie. 7. Wartości w nauce – prawda. 8. Typologia nauk. SPOŁECZNE I ORGANIZACYJNO-PRAWNE ASPEKTY NAUKI 1. Pojęcie polityki naukowej, jej cele, składniki, instrumenty. Typy polityk naukowych. 2. Elementy europejskiej i polskiej polityki naukowej – cele, składniki, instrumenty, podstawowe dokumenty strategiczne. 3. Podstawowe akty prawne regulujące organizację i finansowanie systemu nauki w Polsce. 4. Instytucje naukowe i badawcze, stowarzyszenia naukowe – funkcje, typy, formy organizacyjne, ocena jakości instytucji naukowych, źródła informacji o instytucjach i stowarzyszeniach naukowych. 5. Pracownicy nauki – podstawy etyki i pragmatyki zawodowej, formy organizacji pracy i współdziałania pracowników nauki, ocena jakości pracowników nauki i wyników badań, źródła informacji o pracownikach nauki. | |
Literatura: |
Literatura podstawowa: 1. Adam Grobler, Metodologia nauk. Kraków 2008. [wybrane fragmenty] lub – do wyboru przez studentów – Alan Chalmers, Czym jest to, co zwiemy nauką. Wrocław 1997. 2. Maciej Iłowiecki, Dzieje nauki polskiej. Warszawa 1981 3. Jerzy Ratajewski, Elementy naukoznawstwa i główne kierunki rozwoju nauki europejskiej. Katowice 1993. 4. Leszek Zienkowski (red.), Wiedza a wzrost gospodarczy. Warszawa 2003. Literatura uzupełniająca: 1. Jaka polityka naukowa dla Polski? : priorytety badawcze. Warszawa 2002. 2. Leszek Kołakowski, Neutralność i wartości akademickie. W: Tenże, Moje słuszne poglądy na wszystko. Kraków 2000, s. 137-155. 3. Antoni Kukliński (red.), Nauka – technologia – gospodarka: wzajemne powiązania i globalne tendencje rozwoju. Warszawa 1995. 4. Ryszard Mierzejewski, Podstawy naukoznawstwa: wybór tekstów. Wrocław 1988. 5. Wojciech Sady, Dzieje religii, filozofii i nauki: od Talesa z Miletu do Mahometa. Kęty 2010 oraz uzupełnienie w serwisie WWW: http://sady.up.krakow.pl/ 6. Bogdan Suchodolski (red.), Historia nauki polskiej, t. 1-5, Wrocław 1970-92. 7. Klemens Szaniawski, O obiektywności nauki. W: Tenże, O nauce, rozumowaniu i wartościach. Warszawa 1994, s. 8-17. 8. Carol Tavris; Carole Wade, Psychologia. Podejścia oraz koncepcje. Poznań 1999, s. 28-35. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Jagielloński w Krakowie.