Modele współczesnej demokracji a społeczeństwo obywatelskie [WSM.INP-PDM-10i-t] Semestr letni 2019/2020
Ćwiczenia, grupa nr 1

R. Dahl, A. Shapiro, I. Cheibub, J. Antonio, Democracy Sourcebook, MIT Press, 2003; D. Held, Modele demokracji, Kraków 2010; D. Pietrzyk-Reeves, Idea społeczeństwa obywatelskiego. Współczesna debata i jej źródła, Wrocław 2004 lub Toruń 2012; Przyszłość demokracji. Wybór tekstów, wyb. P. Śpiewak, Warszawa 2005; I Shapiro, Stan teorii demokracji, Warszawa 2006, P. Manent, Filozofia rządu demokratycznego, Kraków 1996; P. Manent, Problemy współczesnej demokracji, „Res Publica Nowa” marzec, kwiecień 2003; G. Sartori, Teoria demokracji, Warszawa 1994; U. Marti, Niedotrzymana obietnica demokracji, Warszawa 2010; R. Legutko, J. Kloczkowski (red.), Oblicza demokracji, OMP, Kraków 2002; Mark E. Warren, What Should We Expect from More Democracy? Radically democratic responses to politics, “Political Theory”,

1. Wprowadzenie

2. O ISTOCIE DEMOKRACJI

Tekst obowiązkowy:

Hans Kelsen, O istocie i wartości demokracji, przekł. F. Turynowa, Warszawa 1936, roz. I, X;

Teksty dodatkowe:

Giovanni Sartori, Teoria demokracji, Warszawa 1994, s. 43-54, 470-482.

J.S. Mill, O rządzie reprezentatywnym, w: J.S. Mill, O rządzie reprezentatywnym. Poddaństwo kobiet, Kraków 1995, s. 70-89.

Charles Tilly, Demokracja, przeł. M. Szczubiałka, Warszawa 2008, roz. I, s. 11-38.

3. MINIMALISTYCZNE UJĘCIA DEMOKRACJI 1: teoria Schumpetera, ekonomiczna teoria demokracji (22 marca)

Tekst obowiązkowy :

• Joseph Schumpeter, Kapitalizm, socjalizm, demokracja, Warszawa 1995, roz. XXI, XXII, XXIII (p. 1 i 2).

• Anthony Downs, An Economic Theory of Political Action in Democracy, “The Journal of Political Economy”, Vol. 65, No. 2 (1957), s. 135-150.

Tekst dodatkowy:

• Ian Shapiro, Stan teorii demokracji, Warszawa 2006, s. 67-86.

• David Held, Modele demokracji, Kraków 2010, roz.

4. MINIMALISTYCZNE UJĘCIA DEMOKRACJI 2: poliarchia R. Dahla, model agonistyczny C. Mouffe

Tekst obowiązkowy:

• Robert Dahl, Demokracja i jej krytycy, Kraków 1996, s. 299-322

• Chantal Mouffe, Agonistyczny model demokracji, [w:] C. Mouffe, Paradoks demokracji, Wrocław 2005, roz. IV, s. 97-123.

Teksty dodatkowe:

Adam Przeworski, Minimalist Conception of Democracy: A Defence, [w:] I. Shapiro (ed.), Democracy’s Value, Cambridge 1999, s. 23-55. Online: baza Ebrary: Democracy Sourcebook, MIT Press, 2003.

Chantal Mouffe, Carl Schmitt i paradoks demokracji liberalnej, w: C. Mouffe (red.), Carl Schmitt. Wyzwanie polityczności, Warszawa 2011.

Leszek Koczanowicz, Antagonizm, agonizm i radykalna demokracja. Koncepcja polityki Chantal Mouffe, w: C. Mouffe, Paradoks demokracji, Wrocław 2005, s. 7-16.

5. MAKSYMALISTYCZNE UJĘCIA DEMOKRACJI: demokracja deliberatywna i uczestnicząca

Teksty obowiązkowe:

• David Held, Modele demokracji, Kraków 2010, roz. 9, s. 299-331.

• Benjamin Barber, Silna demokracja, [w:] Współczesna filozofia polityki. Wybór tekstów źródłowych, red. D. Pietrzyk-Reeves, B. Szlachta, Kraków 2003, s. 277-289.

Teksty dodatkowe:

• Ian Shapiro, Stan teorii demokracji, jw., roz. I.

• David Miller, Demokracja debatująca a teoria wyboru publicznego, w: Przyszłość demokracji. Wybór tekstów, wyb. P. Śpiewak, Warszawa 2005.

• Jürgen Habermas, Faktyczność i obowiązywanie, Warszawa 2005, roz. VII, s. 321-334

6. KONOSLIDACJA I DEKONSOLIDACJA DEMOKRACJI

Teksty obowiązkowe:

Adam Przeworski, Niewidoczna dywersja, w: Almanach Concilium Civitas, 2019/2020, tekst dostępny online: http://conciliumcivitas.pl/niewidoczna-dywersja/

Jan Kubik, Kulturowe sprzeczności post-komunizmu w: Almanach Conciliium Civitas, 2019/2020, online: http://conciliumcivitas.pl/kulturowe-sprzecznosci-post-komunizmu/

7. POPULIZM A RZĄDY PRAWA – projekty studenckie

Teksty:

Hans Kelsen, Kto powinien być strażnikiem konstytucji?, w: „Przegląd Polityczny”, nr 138, 2016.

Urlich Preuss, Demokracja i konstytucjonalizm, w: Konstytucjonalizm, demokracja, wolność, wyb. P. Śpiewak, Warszawa 1996.

8. IDEA SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO

Tekst obowiązkowy:

• D. Pietrzyk-Reeves, Współczesny kształt idei społeczeństwa obywatelskiego, w: B. Krauz-Mozer, P. Borowiec, Czas społeczeństwa obywatelskiego. Między teoria a praktyką, Kraków 2006, s. 13-31.

9. SPOŁECZEŃSTWO OBYWATELSKIE A DEMOKRACJA I DEMOKRATYZACJA. KAPITAŁ SPOŁECZNY

Tekst obowiązkowy:

• Robert Putnam, Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, Kraków-Warszawa 1995, s. 251-289.

Teksty dodatkowe:

Piotr Sztompka, Kulturowe imponderabilia szybkich zmian społecznych: zaufanie, lojalność, solidarność, [w:] P. Sztompka (red.), Imponderabilia wielkiej zmiany. Mentalność, wartości i więzi społeczne czasów transformacji, Warszawa 1999

10. KONDYCJA SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO W POLSCE: JAK BADAĆ?

Tekst obowiązkowy:

Beata Charycka, Marta Gumkowska (Stowarzyszenie Klon/Jawor), Kondycja sektora organizacji pozarządowych w Polsce 2019. Raport z badań. online

11. FORMY DZIAŁANIA SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO: ORGANIZACJE, RUCHY SPOŁECZNE, UCZESTNICTWO LOKALNE, BUDŻET OBYWATELSKI, PROTESTY – projekty studenckie

12. POZYSKIWANIE ŚRODKÓW NA DZIAŁALNOŚĆ SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO – projekty studenckie

13. UCZESTNICTWO POLITYCZNE A UCZESTNICTWO OBYWATELSKIE. EDUKACJA POLITYCZNA

Tekst obowiązkowy:

Edward N. Muller and Mitchell A. Seligson (1994), “Civic Culture and Democracy: The Question of Causal Relationships”, American Political Science Review, 1994, Vol. 88, No. 4, s. 635-652

14. PODSUMOWANIE: DLACZEGO DEMOKRACJE PRZECHODZĄ KRYZYS?

Tekst obowiązkowy:

David Runcimann, How Democracy Ends?, Profile Books, London 2018.

15. Kolokwium

zajęcia konwersatoryjne, dyskusja, prace w grupach, prezentacje indywidualne, debata oxfordzka

Aktywny udział w zajęciach: 30%

Projekt: 30%

Kolokwium: 40%

oblig dla I roku politologii, sp. IZP